گناهان بر دو قسم است:
گناهان کبیره:
گناهان کبیره بر اساس روایات اهل بیت(ع) گناهانی است که در قرآن تنها به نهی از آنها اکتفا نشده، بلکه به دنبال ذکر آنها، تهدید به عذاب دوزخ نیز آمده است. در روایتی از امام صادق علیه السلام می خوانیم: «الکبائر، التی اوجب الله، عزّوجل علیها النار» گناهان کبیره، گناهانی است که خداوند مجازات آتش را برای آنها مقرّر داشته است. مضمون این حدیث از امام باقر و امام رضا علیهما السلام هم روایت شده است.[i]
امام خمینی(قدس سره) گناهان زیر را به عنوان گناهان کبیره مطرح کرده است: 1. نومیدی از رحمت خدا 2. ایمنی از مکر الهی 3. دروغ بستن به خدا و پیامبر 4. قتل 5. عاق پدر و مادر 6. خوردن مال یتیم 7. نسبت زنا دادن 8. فرار از جنگ و جهاد 9. قطع رحم 10. سحر و... .
گناهان صغیره:
آیاتی در قرآن وجود دارد که از آنها استفاده می شود که خدای متعال به کسانی که از گناهان کبیره دوری می کنند، ولی گاه بر اثر لغزش هایی در دام گناهان صغیره گرفتار می شوند، درباره گناهان صغیره، وعده گذشت و عفو داده است.[ii]
مانند:«الَّذِین َ یجْتَنِبُون َ کَبَائرَ الاْثْم ِ وَالْفَوَاحِش َ إِلآ اللَّمَم َ إِن َّ رَبَّکَ وَاسِع ُ الْمَغْفِرَة[iii]؛ همان ها که از گناهان بزرگ و اعمال زشت دوری می کنند، جز گناهان صغیره(که گاه به آن آلوده می شوند؛ آمرزش پروردگار تو گسترده است.» و آیات مشابه(مانند آیه 31 نساء)
البته، گاهی از اوقات گناهان صغیره در شرایط خاص به گناهان کبیره تبدیل می شوند. نظیر اصرار بر گناه صغیره. در روایتی از امام صادق علیه السلام می خوانیم؛ «لاصغیرة مع الاصرار؛ هیچ گناهی با تکرار صغیره نیست.»[iv]
جهت آگاهی بیشتر به کتاب های زیر مراجعه کنید:
کتاب گناه شناسی اثر استاد محسن قرائتی که توسط آقای محمد محمدی اشتهاردی تنظیم و نگارش یافته است؛
کتاب کیفر گناه و آثار و عواقب خطرناک آن، تألیف سید هاشم رسولی محلاتی؛
کتاب گناهان کبیره، تألیف شهید آیت الله دستغیب.
پی نوشت:
جستجو در قاموس نور