پرسش و پاسخ  /  تاریخ وسیره  /  تاریخ اهل بیت علیهم السلام  /  امام علی(ع)  /  فرزندان امام علی(ع)  /  دختران امام علی(ع)

علت ازدواج ام کلثوم با عمر

در بین اهل سنت، مشهور است که امیرالمؤمنین علی علیه السلام دختر خود امّ کلثوم را به ازدواج خلیفه دوم، عمر بن خطاّب، در آوردند. به عنوان مثال، در برخی نقلها این گونه آمده است که وقتی عمر به خواستگاری امّ کلثوم آمد، علی علیه السلام مسئله کوچکی سنّ ام کلثوم را مطرح نمودند و در برخی نقلها آمده است که حضرت فرمودند: «من او را برای فرزندان برادرم جعفر بن ابی طالب نگه داشته ام. در مورد ازدواج امّ کلثوم با خلیفه دوم، در میان دانشمندان شیعه دیدگاه های متفاوتی مطرح است که در ذیل به برخی از آنها اشاره می شود: مخصوصا از این جهت که اصلِ این ازدواج و اصل وجود فردی از فرزندان علی علیه السلام به نام امّ کلثوم که با عمر ازدواج نمود، مورد نفی و انکار برخی از دانشمندان بزرگ شیعه است.

چکیده ماشینی


تعداد بازدید : 191708     تاریخ درج : 1389/10/13     منبع : پایگاه حوزه، شماره 18200    

سوال با سلام ، آقای محترم من یک شیعه زاده ام ولی مطالعاتم در قرآن چیز دیگری به من آموخته است ، مهم نیست که امام علی نام فرزندانش را برچه اساس عمر و عثمان و ابوبکر گذاشته باشد، مهم این است که دختر عزیزدردانه خود را به عقد ازدواج عمر درآورده است، آیا کسی عزیز خود را به عقد قاتل همسرش می دهد؟

جواب

در ابتدا باید خدمتتان عرض نماییم که این امر یک رویداد تاریخی است و در قرآن هیچگونه اشاره ای به آن نشده است چرا که فرموده بودید که مطالعاتتان در قرآن به شما چیز دیگری آموخته است در ادامه اضافه می کنیم که پاسخ: موضوع ازدواج ام کلثوم با عمر از دو دیدگاه قابل بحث و بررسی است*:

الف. از منظر منابع اهل سنّت؛

ب. از منظر منابع شیعه.

منابع اهل سنت

در بین اهل سنت، مشهور است که امیرالمؤمنین علی علیه السلام دختر خود امّ کلثوم را به ازدواج خلیفه دوم، عمر بن خطاّب، در آوردند. آنها این ازدواج را نشانگر دوستی و روابط حسنه میان علی علیه السلام و خلیفه دوم قلمداد می کنند.

در نقد و بررسی این موضوع به چند نکته اشاره می شود:

1. مسئله ازدواج امّ کلثوم در هیچ یک از دو کتاب معتبر نزد اهل سنت، یعنی صحیح بخاری و صحیح مسلم که در نزد اهل سنت معتبرترین کتابها بعد از قرآن شمرده می شوند ذکر نشده است.

 

هیچ یک از صحاح ششگانه اهل سنّت ازدواج امّ کلثوم را ذکر نکرده اند.

 

2. برخی از مسانید معتبر نزد اهل سنت، مانند: مُسند احمد بن حنبل نیز این رویداد را بیان ننموده اند.

 

3. برخی از منابع تاریخی و روایی اهل سنّت، مانند: «طبقات» ابن سعد و «المستدرک» حاکم نیشابوری، ازدواج ام کلثوم با خلیفه دوم را مطرح نموده اند. در این باره، دو نکته شایان ذکر است:

 

الف. براساس مبانی رجالی اهل سنّت، تمام راویان این روایت، متّهم به صفات «کذّاب»، «وضّاع»، و «ضعیف» و «مدلَّس» می باشند؛ لذا براساس منابع اهل سنت، موضوع ازدواج امّ کلثوم با عمر بن خطّاب به لحاظ سندی فاقد اعتبار و ارزش می باشد.

 

ب. صرف نظر از ضعف سندی، این روایت به لحاظ دلالت و معنی نیز دچار تعارض، چندگانگی و تشویش در نقل می باشد؛ به گونه ای که برخی از نقلها برخی دیگر را تکذیب می نمایند. به عنوان مثال، در برخی نقلها این گونه آمده است که وقتی عمر به خواستگاری امّ کلثوم آمد، علی علیه السلام مسئله کوچکی سنّ ام کلثوم را مطرح نمودند و در برخی نقلها آمده است که حضرت فرمودند: «من او را برای فرزندان برادرم جعفر بن ابی طالب نگه داشته ام.» در نقل دیگری بیان شده است که علی علیه السلام بدون درنگ ام کلثوم را نزد عمر فرستاد تا او را نگاه کند.

دیدگاه شیعه

 

در مورد ازدواج امّ کلثوم با خلیفه دوم، در میان دانشمندان شیعه دیدگاه های متفاوتی مطرح است که در ذیل به برخی از آنها اشاره می شود:

 

1. برخی از دانشمندان شیعه از جمله شیخ مفید، این تزویج را به شدّت انکار نموده و بر این باورند که چنین ازدواجی اساسا رخ نداده است.

 

2. دیدگاه دیگر این است که اُمّ کلثوم دختر واقعی علی علیه السلام نیست؛ بلکه ربیبه دختر خوانده علی علیه السلام بوده است. براساس این دیدگاه، امّ کلثوم دختر واقعی ابوبکر بوده، مادرش أسماء بنت عمیس است. پس از مرگ ابوبکر، اَسماء به همسری علی علیه السلام در آمد و امّ کلثوم همراه مادرش به خانه علی علیه السلام آمدند.

 

این دیدگاه متعلّق به آیت اللّه العظمی مرعشی نجفی رحمه الله است. ایشان در این باره می فرمایند: «امّ کلثوم که با عمر ازدواج کرد، ربیبه علی علیه السلام و دختر اسماء بنت عمیس از ابوبکر بود. او کودک بود و با ازدواج اسماء با علی علیه السلام پس از مرگ ابوبکر به خانه علی علیه السلام آمد و بزرگ شد و با عمر ازدواج کرد. او را همه جا امّ کلثوم بنت علی علیه السلام می گفتند. او با پسرش زید بن عمر در زمان امام مجتبی علیه السلام فوت کردند. امام علیه السلام بر او و پسرش یک نماز میّت خواند و همین دلیل بر جواز نماز بر دو میّت در یک نماز شد.

 

امّ کلثوم دختر فاطمه علیهاالسلام در کربلا با خواهرش زینب علیهاالسلام بود و در شب یازدهم تا صبح مواظب اطفال امام حسین علیه السلام بود که خود دلیل دیگری بر نفی ازدواج او با عمر است؛ زیرا اگر زن عمر بود و فرزندی داشت، در جریان کربلا منعکس می شد، در اسارت کوفه و شام مطرح می گشت. اصولاً برای او حرمتی قائل می شدند.»

 

3. دیدگاه دیگر این است که این ازدواج صورت گرفت؛ ولی از روی تهدید و اکراه و اجبار. در منابع حدیثی شیعه روایاتی وجود دارد که نشانگر وقوع این ازدواج از روی تهدید و ارعاب می باشد. در ذیل به نمونه ای اشاره می شود:

 

محمد بن ابی عمیر از هشام بن سالم از امام صادق علیه السلام نقل می کند که فرمود: «هنگامی که عمر [از اُم کلثوم [نزد علی علیه السلام خواستگاری نمود، حضرت در پاسخ او فرمودند: او کم سنّ و سال است. عمر با عباس عموی علی علیه السلام ملاقات کرد و گفت: آیا در من عیبی هست؟»

 

عباس گفت: چه شده؟ عمر گفت: به خواستگاری دختر برادرزاده ات رفتم؛ [ولی او پاسخ منفی به من داد و [من را ردّ نمود. به خداوند سوگند! چاه زمزم را پُر می کنم و هیچ نشانه بزرگی و کرامت برای شما نیست، مگر آنکه آن را از بین خواهم برد و هر آینه دو شاهد برای او اقامه کرده، به اتّهام سرقت دست راست او را قطع خواهم نمود. پس عباس نزد علی علیه السلام آمد و او را [از تهدیدهای عمر] آگاه ساخت و از ایشان درخواست نمود تا امر [این ازدواج[ را به او واگذار نماید. علی علیه السلام نیز مسئله ازدواج ام کلثوم را به عموی خود عباس سپرد.»[1]

 

در مورد این روایت، چند نکته دارای اهمیت می باشد:

 

1. در وهله اوّل، علی علیه السلام به درخواست عمر پاسخ منفی دادند و فرمودند: امّ کلثوم هنوز به سنّ ازدواج نرسیده است. این پاسخ، خود بیانگر ناخرسندی علی علیه السلام از این پیوند بوده است.

 

2. عمر از تهدیدهای شدیدی مانند نابود ساختن نشانه های بزرگی و کرامت اهل بیت علیهم السلام و اتّهام سرقت بهره برده است. این تهدیدها از یک سو، جان علی علیه السلام و خاندان و شیعیان ایشان را به مخاطره انداخت و از سوی دیگر، کیان دین و جامعه اسلامی را مورد تهدید و بی ثباتی قرار می داد.

 

3. علی علیه السلام ، به منظور احترام گذاشتن به درخواست عموی خود، تصمیم گیری نهایی در مورد این ازدواج را بر عهده عباس گذاشتند.

 

با توجه به آنچه ذکر شد، چگونه این پیوند می تواند از روی رضایت و خشنودی علی علیه السلام صورت گرفته باشد؟ ازدواجی که آغازش با انکار و مخالفت علی علیه السلام بود و منجرّ به تهدیدهای شدید از سوی خلیفه دوم گردید، چگونه می تواند نشانگر دوستی و روابط حسنه میان علی علیه السلام و خلیفه دوم باشد؟

 

مخصوصا از این جهت که اصلِ این ازدواج و اصل وجود فردی از فرزندان علی علیه السلام به نام امّ کلثوم که با عمر ازدواج نمود، مورد نفی و انکار برخی از دانشمندان بزرگ شیعه است.

*برگرفته از مقاله مجله مبلغان :: بهمن 1386، شماره 100 مصطفی عزیزی علویجه



[1]  الکافی ج : 5 ص : 346

 

 

کلمات کلیدی
ازدواج  |  اهل سنت  |  علی علیه‌السلام  |  ام‌کلثوم  |  ام کلثوم  |  کلثوم  |  علت ازدواج ام‌کلثوم با عمر  |  ازدواج ام  | 
لینک کوتاه :  
نویسنده : ناشناس تاریخ : 1401/03/24

کلام با استناد وادله عالی بود

نویسنده : ناشناس تاریخ : 1401/02/15

چه تناقضی بنده خدا کل نظریات با سند گفتن در هر صورت رابطه حسنه بین امام علی(ع) و عمر نبوده

نویسنده : مریم تاریخ : 1401/02/01

اینایی که میگن ام کلثوم در کربلا بوده و با عمر ازدواج نکرده. آخه واقعه کربلا خیلی بعد از شهادت حضرت علی بود. امام حسین حدود ۵۷ سال سن داشته ، پس خیلی سال از زمان خواستگاری عمر که حضرت علی زنده بوده ، میگذشته

نویسنده : ناشناس تاریخ : 1400/04/21

منکه قانع نشدم تمام صحبتها متناقض بود

نویسنده : ناشناس تاریخ : 1400/04/16

تشکر کاملا مستند بود

نویسنده : امیر پاشا تاریخ : 1400/03/20

سلام علیکم هزار ها هزار مدرک وجود داره و حضرت ام کلثوم با عمر ازدواج نکرده برخی منابع معتبر از نظر اهل سنت نیز ب این موضوع اشاره کردن ک این ازدواج صورت نگرفته چرا که حضرت ام کلثوم تو کربلا حضور داشتن این موضوع خودش موضوع ازدواج رو نفی میکنه

نویسنده : ناشناس تاریخ : 1399/11/01

شجاعت علی بجای خود ،اما وقتی عمر خلیفه است لذا هر دستوری میداد باید مسلمین اطلاعت و اجرا میکردند،لذا عمر می‌توانست به علی تهمت زده و او را متهم نماید و هیچ کس هم نمی‌توانست مخالفت کند لذا میشه گفت با توجه به اینکه ام کلثوم دختر خوانده علی علیه السلام بود ایشان برای جلوگیری از یک جنگ و نزاع بین مسلمین تن به این ازدواج داده

نویسنده : ناشناس تاریخ : 1399/10/30

چراهر اتفاقی می‌افتد زور بازوی حضرت علی(ع) راپیش می کشید! مگر حمزه عموی پیامبر شجاع عرب نبود! مگر حضرت ابوالفضل وامام حسین (ع) وامام حسن (ع) درشجاعت زبانزد نبودند!پس چگونه شد که به شهادت رسیدند؟ این سخنان بوی وهابیت می دهد چون ایشان معتقدند که هیچ کس بخاطر شجاعت حضرت علی (ع) جراعت صدمه رساندن وتوهین به حضرت زهرا (س) رانداشته واز اساس توهین وصدمه رساندن به ایشان را منتفی می‌دانند!!!!

نویسنده : ناشناس تاریخ : 1399/10/28

این ازدواج به رضای دل حضرت علی بوده...زورو بازوی علی علیه السلام زبان زد عالم هست...فراموش نکنید که حضرت علی به بستر حضرت محمد(ص )خوابیدتا به حضرت آسیبی نرسد و به شهادت رسید...پس بی اطلاع حضرت علی را قضاوت نکنید

نویسنده : سرور کریمی تاریخ : 1399/06/21

اجرکم علی الله

نویسنده : سید حسین گوهریان تاریخ : 1399/03/16

با شجاعتی که از حضرت علی (ع) سراغ داریم بعید بنظر میرسد موافقت وی با ازدواج دخترش با حضرت عمر (رض) بر حسب زور و ترس باشدو اصولن هیچ پدری به آن تمکین نمیکند و در یک کلام این پیوند با موافقت و تمایل آقا بود و در ضمن مگر در قران تمامی رویداد میاید که نویسنده بعنوان استتاد از آن میخواهد در صدد توجیه و... باشد

نویسنده : محمد تاریخ : 1399/03/30

خلیفه دوم همسر حضرت علی ع رو به شهادت رسوند و حضرت علی ع به خاطر اسلام صبر کردند . پس ازدواج زوری هم امکان پذیره

نویسنده : ناشناس تاریخ : 1399/03/11

سلام ..ناراحتی علی ع از عمر انقدر زیاد بود که بعد از جریان سقیفه بنی ساعده که ابوبکر را بجای مولی علی خلیفه نمود، و کتک زدن حضرت فاطمه س بدستور عمر ،توسط مغیره بن شعبه وسقط جنین ان حضرت که باعث شهادت ان حضرت گردید ..و جنگ های رده توسط مسلمیه کذاب وچند طایفه دیگر و جنگهای اعراب با ایران و روم و قبایل متمرد ..حضرت علی ع تا شش ماه با ابوبکر بیعت نکرد ،و طایفه باج گیر اسلمه برای فروش اجناسشان نزد ابوبکر امدند تا اجناسشان را بفروشند ،عمر گفت بشرطی اجناستان را بفروشید با چماق وتهدید به مرگ کاری کنید که یاران علی ع وبنی هاشم با ابوبکر بیعت کنند....ابوبکر فردی ارام بود .اما عمر ،روحیه ای خشن ودست بزن داشت خود سنی ها هم این را باور دارند ...من بعنوان نویستده فکر می کنم هرگز رابطه علی ع با عمر خوب نیوده فقط بخاطر اسلام مجبور به سکوت بود و، بعد شهادت پیامبر ص تا کشته شدن عثمان ،علی ع، در هیچ جنگی شرکت نکرد ...پس نتیجه می گیریم .. اگر بفرض محال دخترش را به عمر داده باشد بر اثر زور وقلدری بوده ولاغیر.

نویسنده : ناشناس تاریخ : 1399/02/19

سلام و عرض ادب ...ولی بنده در همینجا خواندم که اسما بنت عمیس همسر جعفر ابن ابی طالب بود که بعد از مرگ جعفر به ازدواج ابوبکر درآمد و یحیی از ابوبکر پسر وی بود و بعداز مرگ ابوبکر به ازدواج حضرت علی درآمد و ام کلثوم از حضرت علی بود

نویسنده : حسن سعیدی تاریخ : 1399/10/14

حضرت علی سه دختر با همین نام داشتند؛ اما در اینجا صحبت از ام کلثوم کبری دختر حضرت فاطمه است که به عقد خلیفه دوم درآمد.

نویسنده : سیدحسین تاریخ : 1398/08/14

خیلی عالی و منطقی بود و قانع کننده

نویسنده : ناشناس تاریخ : 1398/06/19

من کتابی میخواهم که کتاب شیعه هست

نویسنده : مهدی تاریخ : 1398/03/17

سلام. اولا برابر منابع ام الکلثوم دختر ابوبکر بوده ،دوما اصلا شما وصف حال حضرت علی ع و سخنان ارزشمند مولا علی ع را بخونید نهج البلاغه را بخونید متوجه میشید ،حضرت علی ع اول در بحث دین و دیانت و دوم در بحث ناموس و آبرو مسلمان با کسی تعارف نداشته و همیشه حاضر بودن جان خودشون را در راه خدا و ناموس تقدیم کنند. اگر هم ازدواجی بوده مطمئنا اول رضایت دختر مهم بوده بعد تصمیم میگرفتند دوم زمانیکه تاریخ دقیقی از وقایع وتعداد اولاد و وفات ووو وجود نداره این حرفها ساختگی به نظر میرسه و شاید هم بحث ازدواج برای اینکه با آبروی خانواده امیرالمومنین بازی بشه عمدا در اون زمان و برای اهداف سیاسی اقداماتی مثل سایر بی احترامیها از روی دشمنی انجام شده و بعدا بعضیها بخواهند از اب گل آلود ماهی بگیرن از کاه که خودشون درست کردن کوه بسازند . در مجموع ازدواج اگر طرفین راضی باشند حرام نیست .و اون زمان با هم فامیل بودن !حالا کسانیکه این مسائل را به گونه ای که امیرالمومنین علی ع را به نوعی تحقر کنند و دشمن شیعه هستند طوری دیگه و خلاف واقعیت و صرفا جهت ازار و اذیت پیروان آن حضرت طوریکه دشمنان گفتند تعریف میکنند.

نویسنده : خانم دهقان پور تاریخ : 1398/02/31

خوب بود ولی نتیجه نهایی و نظر شیعه معلوم نشد.آخر ازدواج کردند یا نه،؟؟؟سوال دیگر که ایجاد شد آیا امیر المؤمنین اختیار دختر خود را نداشتند؟؟؟؟واز تهدید عمر ترسیدند؟؟؟این مطلب عقلا با صفت حیدر کرار جور در نمی آید.

نویسنده : ناشناس تاریخ : 1398/07/23

حضرت علی (ع) اون زمان دختر خودشون که حاصل ازدواج با فاطمه زهرا(س) هست رو که به عمر ندادن در ثانی ترس نیست مسئله مصلحت اندیشی به وضع جامعه امام علی (ع) پسر خودش رو واس محافظت از خلیفه سوم یعنی عثمان میفرسته مگر عثمان مخالف یا مقابل علی (ع) نبوده ولی اگه این کارو نمیکردن واس محافظت عثمان یقینا اوضاع بدتر میشد

نویسنده : حسین جعفری تاریخ : 1398/03/12

چطور میشود رسول خدا از تهدید کفار بترسد و سه روز در غار قایم شود که پیامبر بود حالا تهدید با مشخصات حضرت علی جور در نمی آید؟

نویسنده : ناشناس تاریخ : 1397/11/21

عالی بود خدا خیرتون بده فقط اگر آدرس منابع رو هم قید کنید خیلی خوله

نویسنده : ناشناس تاریخ : 1397/11/05

خداوند همه ما را از جهل خارج کند و به راه درست که همان صراط المستقیم است هدایت کند

نویسنده : delsa تاریخ : 1397/09/22

مهم اینه که منبعی که اون علاما که ازدواج را نفی میکند یا میگویند واقعیت هست کدام هست اصلا خوده اونها از کجا اوردن همچین چیزایی رو که بخوان نفی کنن یا قبول کنن

نویسنده : مهرانه تاریخ : 1397/09/18

گیج شدم ساده تر هم میتونس گفت

نویسنده : شیخ سعید تاریخ : 1397/03/24

اجرکم عندالله

نویسنده : 313 تاریخ : 1397/02/07

واقعا تاریخ چیز عجیبه. من اینا رو خوندم ولی نمیدونم صحت داره یا نه. ولی حسم میگه این ازدواج صورت نگرفته

نویسنده : ناشناس تاریخ : 1396/12/19

با سلام چطور حضرت علی راضی شد دخترش با قاتل همسرش ازدواج کند ..هر تهدید هم باشد مگر مولای با ان عظمت راصی میشو

نویسنده : کربلایی قاسم تاریخ : 1396/12/12

سلام علیک بسیار زیبا و با مصما مطالب بیان شده لذت بردم از اینکه به آموخته هایم مطالبی با سند افزون گردید خدا قوت

نویسنده : مسعود تاریخ : 1396/11/30

من هم شنیده بودم که ام کلثوم دو نفر بودن و ام کلثوم کبیر که دختر حضرت زهراست هیچگاه ازدواج نکرده و شخصی که با عمر عروسی کرده ،ام کلثوم صغیر و دختر خونده حضرت علی ع بوده

نویسنده : ناشناس تاریخ : 1398/10/23

درسته افرین

نویسنده : حسین تاریخ : 1396/09/26

احسنت بر شما و رحمت خدا به شیر پاکی که خوردید

نویسنده : سیدحمیدرضا علوی تاریخ : 1396/08/26

با سلام و خسته نباشید و تشکر از شما نویسنده محترم پاسخ خوبی به سؤال دادید ان شاءلله خدای متعال ساعت به ساعت به توفیقات و فهم و درک جنابعالی بیفزاید خداخیرتان دهد التماس دعا

نویسنده : ترمه تاریخ : 1396/08/05

یعنی دو تا ام کلثوم وجود داشتن؟ یکی دختر حضرت زهرا س و دیگری دختر ابوبکر که تحت سرپرستی امام علی ع بود؟ ام کلثومی که دختر حضرت زهرا س بود با چه کسی ازدواج کرد؟

نویسنده : فرزانه تاریخ : 1398/11/24

نه دیگه.گفتن ازدواج نکرده

نویسنده : احمد تاریخ : 1396/07/08

خداوند همه ما را با آقایی که سینه اش از جور مردم زمانه اش به تنگ آمده بود محشور کند

نویسنده : صادق تاریخ : 1396/06/13

اصلا قانع کننده نبود

نویسنده : ناشناس تاریخ : 1400/04/21

کاملا موافقم

نویسنده : نظری تاریخ : 1396/06/03

اجرکم الی الله

نویسنده : رضا تاریخ : 1396/05/31

لطفا در مورد ازدواج حضرت سکینه و مصعب توضیحی بدین.با وجود قتل عام مختار و یارانش حضرت سکینه چطور تونستن با همچین شخصی ازواج کنن؟!لطفا توضیح بدین

نویسنده : سیدعلی تاریخ : 1395/12/10

بنده در بندرعباس زندگی میکنم و چندتا دوست سنی مذهب دارم که این صحبت رو پیش کشیدند خواستم با تحقیق و بررسی کامل باهاشون بحث کنم خدا خیرتون بده انشاالله

نویسنده : بهنام تاریخ : 1395/04/30

سلام.پاسخ کاملا دقیق و صحیح بود. احسنت

نویسنده : علی محبی تاریخ : 1395/02/20

خیلی ممنون لطف کردی جواب خوبی بود برا اهل سنت...

نویسنده : ناشناس تاریخ : 1394/12/02

سلام عالی بود

نویسنده : ناشناس تاریخ : 1394/07/24

در هر مورد جواب خوب و منطقی بود

نویسنده : خیلی عالی بود تاریخ : 1394/06/28

خیلی خوب بودوواضح

نویسنده : ستاره تاریخ : 1394/06/23

سلام بسیار خوب بود متشکرم

نویسنده : یک دوست تاریخ : 1394/03/30

این ازدواج حقیقت دارد بر اساس الامالی شیخ المفید،ج1، ص354

نویسنده : زهرا تاریخ : 1401/07/17

نبود که

نویسنده : مهدی سواری تاریخ : 1392/03/31

احسنت جزاک الله خیر

نویسنده : شیخ عباس تاریخ : 1392/02/13

سلام به دوستان خوبم آیا فکر نمیکنید بیان اصطلاحات حدیثی پاسخ شما را کمی سنگین کرده و میشد این پاسخ را ساده تر بیان کرد ضمن اینکه بیان اختلافات حوادث تاریخی پاسخ سوال نیست بلکه مححق باید با تحقیق و ارایه دلیل کافی نظر راحج و برگزیده را بیان نماید. و از بیان اختلافات تاریخی و فرقه ای خودداری کند.

نویسنده : سهیل تاریخ : 1391/12/23

ممنون از اطلاع رسانیتون تو بحث با یکی از اهل سنت،به این مشکل خورده بودم و نمیدونستم چی باید جوابشو بدم اجرکم عند الله انشالله