دلیل لعن در قرآن و یا زیارات مانند زیارت عاشورا

_سوال در قران ذکر شده که موجودات را لعن و نفرین نکنید و در جایی از قرآن ابی لهب و در آیه مباهله دشمن پیامبر و اهل بیت مورد لعن قرار می گیرند و در زیارت عاشورا لعن بسیار دیده می شود آیامنظور لعن عمل آنان است یامنظور دیگری وجود دارد؟ چون وقتی 100بار لعن می فرستی پر از انرژی می شوی.

_جواب

در قرآن از لعن کردن نهی نشده است و همانگونه که خود نیز اشاره کردید خود قرآن در چند جا افرادی را لعن کرده، باید بدانیم که «لعن» غیر از «سب» و دشنام است؛ چنان که در قرآن مجید می خوانیم: «وَلاَ تَسُبُّواْ الَّذِینَ یدْعُونَ مِن دُونِ اللّهِ فَیسُبُّواْ اللّهَ عَدْوًا بِغَیرِ عِلْمٍ کَذَلِکَ زَینَّا لِکُلِّ أُمَّه عَمَلَهُمْ ثُمَّ إِلَی رَبِّهِم مَّرْجِعُهُمْ فَینَبِّئُهُم بِمَا کَانُواْ یعْمَلُونَ[1] و به آنهایی که غیر خدا را می خوانند، دشنام مدهید که آنان از روی دشمنی [و] نادانی، خدا را دشنام خواهند داد. این گونه برای هر امتی، کردارشان را آراستیم؛ آن گاه بازگشت آنان به سوی پروردگارشان خواهد بود و ایشان را از آن چه انجام می دادند، آگاه خواهد ساخت».

همچنین امام علی علیه السلام هنگامی که در جنگ صفین، لشکریانش در مقابل دشنام های لشکریان معاویه، زبان به دشنام آنان گشودند، آنان را از دشنام منع کرد و فرمود: «من خوش ندارم شما دشنام دهنده باشید»[2] از این رو، لازم است از هرگونه دشنام، کلمات ناسزا و رفتارهای افراطی و توهین آمیز، خودداری شود.

برای پاسخ به این سؤال، ابتدا باید معنای لعن را بدانیم تا روشن گردد که آیا لعن کردن ناسزاگویی محسوب می گردد، یا خیر؟

لعن در لغت، به معنای دور بودن از رحمت الهی می باشد. چنانچه در کتب لغت آمده است: لعن، دوری و طرد شدن از خیر است،[3] و گفته شده است: لعن، دور شدن از خداست و فرمایش خدای متعال که می فرماید: بلکه لعنت کرد خداوند ایشان را به سبب کفرشان[4] یعنی دور کرد ایشان را از خود.

 

لعین: طرد شده و دور شده. هر کسی را که خدا او را لعنت کرده است، پس به تحقیق او را از رحمت خویش دور کرده و مستحق عذاب دانسته است. لعن به معنای عذاب کردن نیز آمده است.[5] بنابراین اگر دشمنان اسلام و اهل بیت(علیهم السلام) را لعن می کنیم، در واقع، دور بودن از رحمت خدا را برای آنان طلب می کنیم و این ناسزاگویی نیست، بلکه نوعی تشفی دل و ابراز انزجار از کسانی است که دشمن دوستان ما هستند. اصولاً محبت به کسی بدون دشمنی با دشمنان آنان امکان پذیر نیست و انسان وقتی به کسی محبت پیدا کرد، نسبت به دشمنان او نیز دشمن شده و ابراز انزجار و نفرت قلبی می نماید. وجود انسان فطرتاً آکنده است از عواطف مثبت و منفی؛ یعنی همان طور که احساسات مثبت در انسان وجود دارد، احساسات منفی نیز وجود دارد و اگر شخصی یکی از این دو را نداشته باشد یا کمتر از حد معمول یا بیش از حد مورد نیاز، دارا باشد، از حد اعتدال خارج شده و به افراط و تفریط کشیده شده و انسانی نامتعادل می باشد. بنابراین، انسان باید جاذبه و دافعه را همراه یکدیگر در وجود خویش پرورش دهد.[6]

 

اینک به بررسی آیات و روایات در این زمینه می پردازیم تا دیدگاه قرآن کریم و معصومین (علیهم السلام) در این مورد روشن گردد:

 

اینک این سؤال پیش می آید که آیا خدا یا پیامبر او، کسی را لعن نموده اند و اگر چنین کرده اند، بر چه کسانی لعنت فرستاده اند. همچنین در مواردی، از لعن کردن، نهی شده است، آن موارد کدامند؟

 

برای پاسخ به این سؤال، به بررسی آیات و روایات در این زمینه می پردازیم. از بررسی آیات و روایات روشن می گردد که خدا و پیامبران او، کفار و ظالمین را لعن نموده و حتی در بعضی موارد، خدای متعال دستور به لعن آنان نیز داده است.

1 لعنت خدا بر کفار و ظالمین و تکذیب کنندگان

 

قرآن کریم، در این رابطه، می فرماید: همانا خداوند، کافرین را لعن کرده و برای آن ها آتش جهنم را مهیا کرده است.[7]

 

و در جای دیگر می فرماید: به خاطر نقش پیمان آن ها (بنی اسرائیل)، آنان را لعنت کردیم.[8]

 

حضرت علی (علیه السلام) می فرماید: خداوند لعنت کرده است، کسانی را که امر به معروف می کنند، ولی خود، تارک آن هستند و نهی از منکر می کنند، ولی خود، عمل کننده به آن می باشند.[9]

2 لعن پیامبران بر کفار

 

کسانی از بنی اسرائیل که کافر گشتند، در زبان داود و عیسی بن مریم لعنت شدند.[10]

 

پیامبر اکرم نیز فرمود: من 7 گروه را لعنت کرده ام که خدا و هر پیامبر مستجاب الدعوه ای، پیش از من نیز آن ها را لعنت کرده اند... .[11]

3 لعنت کردن ملائکه بر کفار و ظالمین

 

کیفر ایشان (ستمگران) این است که خدا و فرشتگان و همه مردم، آن ها را لعنت می نمایند.[12]

4 دستور خدای متعال و پیامبر او، مبنی بر لعن کردن تکذیب کنندگان

 

هر کس با تو در مقام مجادله برآید درباره عیسی...، بگو: به مباهله برخیزیم تا لعنت خدا را بر دروغگویان قرار دهیم.[13]

 

البته در مواردی نیز از لعن کردن نهی شده است و آن، لعن بر مؤمنین می باشد. چنان که پیامبر اکرم (صلی الله علیه وآله) فرمود: لعن کردن مؤمن نظیر کشتن اوست.[14]

 

نکته پایانی این که قرآن کریم می فرماید: کسانی که خدا و رسولِ او را اذیت می کنند، خداوند آن ها را در دنیا و آخرت، لعنت می کند[15] و پیامبر اکرم نیز فرمود: هر کس اهل بیت مرا اذیت کند، مرا اذیت کرده است.[16]

 

بنابراین، هر کس اهل بیت را نیز اذیت کند، پیامبر را اذیت کرده و ملعون دنیا و آخرت، از سوی خداوند می باشد و ما مسلمانان نیز به تبعیت از خدای متعال، دشمنان خدا و پیامبر او را لعن می کنیم.