پرسش و پاسخ  /  مشاوره  /  مشاوره تحصیلی  /  تقویت حافظه

یادگیری صحیح و بازگشت حافظه از دست رفته

تعداد بازدید : 9236     تاریخ درج : 1389/03/05     منبع : پایگاه حوزه، شماره 14738    

سوال راهی برای یادگیری سریع و دفع فراموشی و همچنین راه های بازگشت حافظه از دست رفته را بفرمایید.

جواب

در ابتدا باید گفت :حافظه شما با توجه سنتان هیچ ایرادی ندارد بلکه باید روش یادگیری را آموخته و بر طبق آن پیش بروید.در ادامه توجه شما را به چند نکته پیرامون افزایش حافظه و روش های یادگیری صحیح جلب می کنیم:

 اموری که در تقویت حافظه و فهم مؤثرند، به چند دسته تقسیم بندی می شوند:

الف)امور معنوی:

1. یاد خدا (انجام امور عبادی و تکالیف شرعی بویژه نماز اول وقت)

2. خواندن دعاهایی که برای تقویت حافظه مؤثر است، مانند دعایی که پیغمبر (ص) به امیرالمؤمنین (ع) برای حافظه تعلیم نمود: «سبحان من لایعتدی علی اهل مملکته، سبحان من لایأخذ اهل الارض بالوان العذاب، سبحان الرؤوف الرحیم، اللهم اجعل لی فی قلبی نورا و بصرا و فهما و علما انک علی کل شی‏ء قدیر».[1]

3. خواندن قرآن به خصوص آیه‏الکرسی.

4.اجتناب از چیزهایی که باعث فراموشی می‏شود مانند؛ معصیت و گناه.

5.کاهش اضطراب و کسب آرامش بویژه هنگام مطالعه.

6. کاهش اشتغالات ذهنی.

7.تقویت تمرکز و دقت.

 نکته: آنچه در مورد تقویت حافظه و هوش از کتب روایی و ادعیه بیان شد، علت تامه محسوب نمی شود. بعضی از عوامل مربوط به هوش و حافظه در اختیار ما نیست و مربوط به عوامل ژنتیکی و وراثتی است.

ب) رعایت امور مادی.

1.تأمین نیازهای طبیعی و فیزیولوژیکی (تغذیه ی مناسب، ورزش، رعایت بهداشت) .

2. مسواک کردن.

3. استفاده بیشتر از مواد حاوی گلوکز (مثل خرما، عسل و شیرینی جات طبیعی). مواد دارای کلسیم و فسفر و ویتامینها مانند: لبنیات، روغن ماهی ،پرتقال، گوجه فرنگی ،سبوس گندم، سبزیجات تازه ، هویج، جگر. در کتاب مفاتیح الجنان آمده: استمرار خوردن مویز در ناشتا، به خصوص اگر سرخ و بیست و یک دانه باشد، خوردن حلوا ، گوشت نزدیک گردن، عسل و عدس، در تقویت حافظه مؤثر است.

4. تمرین و تکرار مطالب.

ج) رعایت توصیه های روانشناسان:

روانشناسان گفته اند: با استفاده از راهکارهای زیر می توان به تقویت حافظه پرداخت:

1.تقطیع.2. معنادار کردن.3. سازماندهی4. بافت. 5. روش پس ختام.

1. تقطیع: یعنی حروف را به قطعه های واژه ای و قطعه های واژه ای را به قطعه های عبارتی دسته بندی کردن از طریق تقطیع می توان حروف یا ارقام را به قطعه های معنادار تبدیل کرده و ظرفیت حافظه ی خود را افزایش داد مثلا زنجیره ی عددی 149- 2177- 619- 83 را به زنجیره ی 1983- 1176- 1492 (که سالهای میلادی است) تبدیل نموده و حافظه ی خود را افزایش می دهیم.

2. معنادار کردن: این روش بهتر از هر شیوه دیگر به حافظه کمک می کند و هر چه معنا عمیق تر یا با جزئیات بیشتری رمزگردانی شود، مطلب بهتر به یاد می ماند. بنابراین وقتی می خواهید نکته ای را از کتابی به خاطر بسپارید احتمال یادآوری آن در صورتی بیشتر است که توجه خود را بیشتر بر معنای آن مطلب متمرکز کنید تا بر واژه ها. هر چه عمیق تر و کامل تر به معنا توجه کنید بهتر آن را به یاد خواهید آورد.

3. سازماندهی: با سازماندهی مطالب به راحتی می توان مطالب را یاد گرفت، حفظ کرد و سپس به یاد آورد. یعنی برای یادگیری و حفظ موضوع و مطلبی که دارای زیر مجموعه و زیرشاخه های متعدد و متکثری است آن را در یک سلسله مراتبی منطقی قرار داده و از کل به جزء و از بالا به پائین به زیرشاخه های جزئی تر تقسیم نموده و به خاطر خود بسپارید.

4. بافت: ما معمولا مطالبی را که می آموزیم در یک شرایط زمانی، مکانی و خاصی یاد می گیریم این مجموعه شرایط حاکم بر فضای یادگیری را بافت می گویند ما وقتی می توانیم به آسانی مطالب را بازیابی کنیم که بافت حاکم بر بازیابی را همان بافتی قرار دهیم که در زمان یادگیری و وقوع آن وجود داشته است مثلا اگر قرار باشد شما نام همکلاسیهای دوران راهنمایی خود را بیاد آورید، با گردشی در راهروهای مدرسه ای که دوره ی راهنمایی را در آن گذرانیده اید بازیابی اسامی دوستان همکلاسی را آسان تر می توانید انجام دهید.

5. روش پس ختام: این روش که توانایی دانش آموز را در به خاطر سپردن مطالب کتابهای درسی کمک می کند به روش پس ختام معروف است که نام این روش متشکل از حروف اول شش مرحله ی آن است. 1. پیش خوانی 2. سؤال کردن 3. خواندن 4. تفکر 5. حفظ کردن

 6. مرور کردن.

توضیح: فرض کنید می خواهید مطلبی از یک کتاب را به خاطر بسپارید و سپس بازیابی کنید ابتدا با پیش خوانی یک برداشت کلی از موضوعات مهم انجام می دهید. این نوع پیش خوانی باعث می شود که مطالب مهم فصل را شما سازمان دهی کنید (همان طور که قبلا گذشت) در مرحله ی دوم و سوم: دانش آموز باید درباره ی هر بخشی سؤالهایی طرح کند و در مرحله ی خواندن (سوم) باید هر بخش را به قصد پاسخ دادن به سئوالهای طرح شده بخواند. در مرحله ی چهارم به دانش آموز گفته می شود که هنگام خواندن، ساختن سؤال ها و ایجاد ارتباط بین دانسته های خود، درباره ی مطلب فکر کن که در واقع دانش آموز به مطالب خوانده شده معنا دهی می کند. سپس در مرحله پنجم و ششم یعنی در مراحل از حفظ گفتن و مرور کردن دانش آموز باید سعی کند واقعیتهای اصلی مطالب را که خوانده بیاد آورد و به سئوالهایی که خود طرح کرده، پاسخ دهد.[2]

برای اطلاع بیشتر به سؤال 808، نمایه «شرایط و دعای مطالعه» مراجعه بفرمایید.

منبع: پایگاه اسلام کوئست



[1] مفاتیح‏الجنان، فصل اول از باب اول، تعقیبات نماز.

[2] اقتباس از سی دی پرسمان با انجام تغییرات و بازنویسی مجدد.

کلمات کلیدی
خواندن  |  حافظه  |  بافت  |  یادگیری  |  تقویت حافظه  |  تقویت حافظه مؤثر  |  یادگیری صحیح و بازگشت  |  بازگشت حافظه از دست  | 
لینک کوتاه :  
نویسنده : مصی تاریخ : 1392/10/09

اطلاعات عالی و به روز بود.