علی اکبر مشکینی

آیة الله علی اکبر فیض، معروف به مشکینی در سال 1300 هجری شمسی در روستایی از توابع بلوک مشکین و در میان خانواده ای متدین و اهل علم چشم به جهان گشود. پدرش از اهل علم بود و در کسوت روحانیت به تحصیل علم و رتق و فتق امور مردم می پرداخت.

آیة الله مشکینی هنگامی که همراه با پدر در نجف اشرف مقیم بود، به مکتب خانه رفت و سپس همراه پدر به وطن بازگشت و مقداری از مقدمات علوم دینی را نزد او فرا گرفت. با رحلت پدر، و به سفارش او، برای تحصیل علوم دینی به شهرستان اردبیل سفر کرد و مقداری از صرف و نحو را در آنجا فرا گرفت. سپس در معیت عالم بزرگواری که از زخمیان حادثه مسجد گوهرشاد مشهد در زمان رضاخان بود، به شهر قم آمد و در آن دیار عالم خیز به تحصیل علوم دینی پرداخت.

در آن زمان سایه منحوس رژیم پهلوی بر کشور مستولی بود و تحصیل در حوزه های علمیه بسیار دشوار می نمود. با این حال آیة الله مشکینی دروس دوره سطح را به خوبی به پایان برد و در درس خارج فقه و اصول استادان مشهور دورة خود حاضر شد. او نزدیک به هفت ماه نیز در نجف اشرف حضور داشت و در درسهای خارج استادان آن دیار، بویژه امام خمینی (ره )، شرکت می نمود اما به دلیل هوای گرم نجف و ضعف مزاجی مجبور به بازگشت به ایران شد.

آیة الله علی اکبر مشکینی در سالهای تحصیل خود، به محضر عالمان بسیاری شرفیاب شد. او در دروس خارج فقه و اصول آیة الله العظمی بروجردی (ره ) و آیة الله العظمی محقق داماد(ره ) شرکت می کرد. در نجف نیز به محضر عالمان و استادان آن دیار شرفیاب می شد. و در درس خارج امام خمینی (ره ) شرکت جدی داشت.

او در سالهای تحصیل و پس از آن با فضلا و استادان بسیار رابطه دوستی داشت که از آن جمله می توان آیة الله جوادی آملی و آیة الله امینی را نام برد.

آیة الله مشکینی در سالهای عمر خود تاکنون فعالیتهای بسیاری را به انجام رسانده است. بسیاری از استادان و علمای امروز از شاگردان معظم له به شمار می آیند که در درسهای وی شرکت جدی داشته اند. او کتب دورة مقدمات و سطح را بارها تدریس کرده و سالها به تدریس خارج فقه و اصول اشتغال داشته است. همچنین درس تفسیر او از دروس مشهور حوزه علمیه قم بوده است.

از فعالیتهای مهم وی در این عرصه، تأسیس مؤسسه الهادی است که به چاپ کتب مفید و اسلامی برای سطوح گوناگون جامعه می پردازد و مردم را با حقایق و معارف اسلامی آشنا می سازد. معظم له خود نیز کتابهای فراوانی در زمینه های گوناگون علوم اسلامی تألیف و منتشر ساخته است.

زندگی آیة الله مشکینی سرشار از مبارزات و تلاشهای سیاسی برای احقاق حکومت اسلامی است. او از نخستین افرادی بود که به نهضت امام خمینی (ره ) پیوست. او در جلسات مخفی مبارزان شرکت می کرد از این رو حدود چهار ماه در تهران متواری شده بود و سپس ایران را به مقصد عراق ترک کرد. با بازگشت به قم در همان روز اول دستگیر شد و ساواک از او خواسته بود تا 48 ساعت بعد از قم خارج شود. از این رو به مشهد رفت و 15 ماه در آنجا مشغول تدریس شد و بار دیگر به حوزه علمیه قم آمدو مبارزات را پی گرفت؛ اما پس از مدتی به همراه 27 نفر از استادان و فضلای حوزه تبعید شد. از این رو به زادگاه خود رفت ولی پس از سه ماه ساواک او را دستگیر و به ماهان کرمان و گلپایگان تبعید کرد. او پس از دو سال نیز به کاشمر تبعید شد. او در طول دورة تبعید نیز دست از مبارزه برنمی داشت؛ این گونه بود که ساواک او را به مکان دیگری منتقل می کرد. او از اعضای جامعه مدرسین حوزه علمیه قم بود و زیر بسیاری از اعلامیه های آن را امضاء کرده است. با پیروزی انقلاب اسلامی ایران، آیة الله مشکینی در مسؤولیتهای گوناگونی به ایفای نقش پرداخت که برخی از آنها به شرح زیر است:

ـ عضویت در خبرگان تدوین قانون اساسی؛

ـ مسئول گزینش و اعزام قضات با حکم امام (ره )؛

ـ ریاست مجلس خبرگان رهبری در هر سه دوره؛

ـ امامت جمعه قم با حکم امام (ره ) و رهبر انقلاب؛

ـ عضویت در جامعه مدرسین حوزه علمیه قم؛

ـ ریاست شورای بازنگری قانون اساسی.

حضرت آیة الله مشکینی، در روز 8 مرداد ماه 1386 در سن 86 سالگی دعوت حق را لبیک گفت.