رضا استادی

آیة الله رضا استادی مقدم(تهرانی) در سال 1316 در تهران در خانواده ای مذهبی به دنیا آمد. پدرش مرحوم حاج خداداد که در سال 1372 دار فانی را وداع گفت، مردی متدین، اهل خیر بود که هماره فرزند خود را در مسائل معنوی و مادی کمک می کرد. او در قبرستان وادی السلام قم در مقبره ای که خود تهیه کرده بود، مدفون است.

آیة الله استادی در سن هفت سالگی به دبستان رفت و در دوازده سالگی تحصیلات دوره ابتدایی را به پایان رساند پس از آن تا شانزده سالگی به کار و کسب مشغول بود. در شانزده سالگی به وساطت دو نفر از مؤمنان، به مسجد امین الدوله بازار تهران و مدرسه علمیه مروی رفت و تحصیل علوم دینی را آغاز کرد.

حدود چهار سال از عمر طلبگی خود را در تهران سپری کرد و سپس به حوزه علمیه قم شرفیاب شد و در دروس دوره سطح شرکت می کرد. سپس حدود ده سال در دروس خارج فقه و اصول شرکت کرد و از محضر استادان برجسته روزگار خود بهره برد او دو بار به عتبات عالیات مشرف شده بود که نخستین بار آن در دوران کودکی و بار دوم در دوران تحصیل بود و چند ماه به طول انجامید که در طی این چند ماه در درس خارج برخی از استادان آن دیار نیز حاضر شد.

آیة الله استادی در طی این سال ها، شوق فراوان به گردآوری کتب و مطالعه آنها داشت که این مسأله، بعدها در شکل گیری روحیه پژوهش گری او تأثیر بسزایی داشت. همچنین در این سال ها در درس اخلاق استادان حوزه علمیه تهران و قم حاضر می شد.

آیة الله رضا استادی در سال های تحصیل خود، محضر استادان بسیاری را درک کرد. او در حدود چهار سال در تهران، از محضر آقایان حاج شیخ عبدالکریم حق شناس امام جماعت مسجد امین الدوله ـ حاج شیخ احمد مجتهدی امام جماعت مسجد حاج ملاجعفر، مرحوم حاج شیخ هادی مقدس واعظ، مرحوم حاج میرزا عبدالعلی تهرانی امام جماعت مسجد بزازهای تهران و... استفاده کرد.

در قم نیز در چند سالی که دروس دوره سطح را می خواند به درس آیة الله ستوده، آیة الله میرزا حسین نوری، آیة الله خزعلی، آیة الله محمد شاه آبادی، آیة الله جعفر سبحانی، آیة الله منتظری، آیة الله مکارم شیرازی، آیة الله سلطانی بروجردی، آیة الله آذری قمی رفت و از درس ایشان، بهره برد. در ضمن در درس اخلاق و توسل مرحوم آیة الله حاج شیخ عباس طهرانی و مرحوم حاج آقا حسین فاطمی شرکت کرد.

با پایان یافتن دوره سطح نیز به دروس خارج آیات عظام مرحوم سید حسن فرید اراکی، مرحوم سید محمد محقق داماد یزدی، مرحوم سید محمدرضا گلپایگانی، مرحوم سید کاظم شریعتمداری، مرحوم حاج شیخ محمد علی اراکی و آیة الله حاج سید موسی شبیری زنجانی رفت و در چند ماهی که در نجف حضور داشت، در درس خارج امام خمینی(ره)، آیة الل العظمی خویی(ره) و شهید سید محمد باقر صدر(ره) شرکت جست.

او در سال های تحصیل خود که نزدیک به بیست سال بود، با برخی از فضلا و بیش از همه با آیة الله سید محسن خرازی درس ها را مباحثه می نموده است و در طی این سال ها، خود از تدریس دروسی که خوانده بود، غافل نماند.

ایشان از باب تیمّن و تبرک از مرحوم آیة الله سید مصطفی صفایی خوانساری و مرحوم آیة الله شیخ محمد تقی تستری ـ مؤلف قاموس الرجال ـ و آیة الله نجومی اجازه روایت دریافت کرد.

آقای استادی تا به امروز فعالیت های فرهنگی بسیاری را به عالم اسلام تقدیم داشته است. او در طول سال های متمادی به تدریس کتاب های شرح لمعه، اصول فقه، مکاسب، رسائل، کفایه، و نیز اصول عقاید و تفسیر پرداخته و از این رهگذر، شاگردان بسیاری را پرورانده است.

از آغازین سال های تحصیل، به امر تبلیغ اهتمام داشته و به نقاط گوناگونی رفته و مردم آنجا را ارشاد نموده است. همچنین در برخی سمینارها و همایش های علمی، مانند کنگره شیخ انصاری، شیخ فضل الله نوری، میبدی، سید حسن مدرس، میرزاکوچک خان، سید شرف الدین و کنگره امام رضا علیه السلام و نیز همایش اقتصاد اسلامی به ایراد سخن پرداخته است.

از کارهای مهم ایشان در این عرصه، تهیه، تنظیم و چاپ آثار سه کنگره عظیم شیخ مفید، مقدس اردبیلی و آقا حسین خوانساری است که حدود 5 سال، بیشتر اوقات ایشان را به خود مصروف داشته است. پس از آن نیز تنظیم آثار کنگره فاضلین نراقی و نخبگان گلپایگان و چاپ آن به عهده ایشان بوده است.

آیة الله استادی سه سال مدیر حوزه علمیه قم و پنج سال سرپرست کتابخانه مسجداعظم بود و چند سال است که عضو شورای عالی حوزه علمیه قم می باشد. او حدود شش سال از اعضای هیأت امنای دائرة المعارف اسلامی، سه سال از اعضای مشاوران کتابخانه آستان قدس رضوی بود و حدود سی سال است که به همراه آیة الله خرازی، در هیأت مدیره مؤسسه در راه حق می باشد.

وی از سال 1350 تاکنون در کنار درس، به تألیف، تصحیح و ترجمه نیز اشتغال داشته است. برخی از کتب تألیفی ایشان به شرح زیر است:

1- فهرست کتاب های خطی کتابخانه مدرسه فیضیه، 2- فهرست کتاب های خطی کتابخانه عمومی آیة الله گلپایگانی، 3- فهرست کتاب های خطی کتابخانه مدرسه حجتیه قم، 4- فهرست کتاب های خطی کتابخانه مسجد اعظم قم، 5- فهرست کتاب های خطی کتابخانه مدرسه مروی، 6- فهرست صد و شصت نسخه خطی، 7- آشنایی با چند نسخه خطی، 8- فهرست نسخه های خطی کتابخانه حسینیه شوشتری های نجف، 9- فهرست نسخه های خطی کتابخانه آقای طبسی حائری، فهرست نسخه های خطی کتابخانه حاج شیخ علی خوانساری، فهرست نسخه های خطی کتابخانه مرحوم حجت کوه کمری، فهرست نسخه های خطی کتابخانه مدرسه حجازی ها، فهرست صد نسخه از نسخه های خطی حاج آقا اسماعیل هدایتی، فهرست نسخه های خطی کتابخانه امامزاده هلال آران کاشان و فهرست دویست و سی نسخه خطی(این هفت فهرست در مجلات گوناگون به چاپ رسیده است)، 10- فهرست نسخه های خطی کتابخانه مرحوم آقا سید مصطفی صفایی خوانساری، 11- کتابنامه نهج البلاغه، 12- کتابنامه امام صادق علیه السلام، 13- اصول دین برای همه، 14- شهری در قرآن و حدیث، 15- مدارک نهج البلاغه، 16- تحقیق در یک مسأله فقهی، 17- شفاعت در قرآن و حدیث، 18- چهل داستان، 19- امامت در چند درس، 20- تحقیقی درباره دعای ندبه، 21- توضیحی پیرامون غنیمت در آیه خمس، 22- بررسی قسمتی از کتاب شهید جاوید، 23- کلمات الاعلام حول جواز الشهادة بالولایة فی الاذان و الاقامه، 24- یادنامه علامه سید ابوتراب خوانساری، 25- خاتمیت از دیدگاه عقل و قرآن و حدیث، 26- ده رساله، 27- بیست مقاله، 28- سی مقاله، 29- چهل مقاله، 30- مقدمه ای بر ملل و نحل، 31- شرح احوال و آثار محقق حلی، 32- رساله ای پیرامون لغت نامه دهخدا، 33- شرح حال آیة الله العظمی اراکی(ره)، 34- سی جلسه پیرامون قرآن و عترت، 35- بیست مجلس پیرامون عهدنامه مالک اشتر، 36- اصول عقاید، 37- آیینه صدق و صفا، 38- گزیده منتهی الامال، 39- مختصر نجم الثاقب، 40- آشنایی با تفسیر و مفسران، 41- فدک، 42- سرگذشت کتاب شهید جاوید، 43- هفتاد دو منبر، 44- دانشمندان شیعه، 45- دانشمندان گلپایگان، 46- شرح احوال خاندان نراقی، 47- نوزده ستاره و یک ماه، 48- من اعلام الشیعه، 49- ابناء الزهراء ابناء الرسول، 50- شرائط اجتهاد، 51- مجموعه مقالات درباره حدیث، 52- رؤیای نور، 53- نگاهی به خوانسار.

آیة الله استادی تاکنون حدود 150 مقاله نگاشته که پس از چاپ در مجلاّت به صورت کتاب هایی با نام های مختلف تجدید چاپ شده که در بخش تألیفات ایشان یاد شد. وی کتب بسیاری را تصحیح نموده است که از جمله می توان الکافی فی الفقه، تقریب المعارف، نفس المهموم، دو جلد از جواهر الکلام، المسلک محقق حلّی، نه رساله از محقق حلّی، منهج الرشاد، هفده رساله فارسی، چهارده رساله عربی، سی رساله مرحوم آقامیرزا احمد آشتیانی را نام برد همچنین وی بر چاپ کتب بسیاری نظارت داشته است که از جمله آنها به میزان الطالب، چهارده جلد از تفسیر نور، التوازن الاسلامی، الحکومت الاسلامیه فی روایات الشیعه و چند جلد از تألیفات آیة الله العظمی اراکی را می توان اشاره کرد.

آیت الله استادی در پیش از انقلاب، دوشادوش مردم به مبارزه برای سرنگونی رژیم شاه پرداخت و پس از انقلاب به عضویت جامعه مدرسین حوزه علمیه قم درآمد. وی همواره به تبعیت از راه امام خمینی(ره) و حمایت از رهبری مقام معظم رهبری حضرت آیت الله خامنه ای تأکید داشته و هماره دستاوردهای انقلاب را که همانا حاصل خون هزاران شهید بوده، پاس می داشته است.

برخی از مسؤولیت های وی پس از انقلاب اسلامی به شرح زیر است:

ـ مدیریت حوزه علمیه قم

ـ عضویت در شورای نگهبان با حکم رهبر معظم انقلاب آیت الله خامنه ای

ـ نمایندگی مجلس خبرگان در دوره سوم از استان تهران

ـ سرپرست کتابخانه مسجد اعظم

ـ عضو هیأت امنای دائرة المعارف اسلامی

ـ عضو هیأت مدیره موسسه در راه حق

ـ عضو مشاوران کتابخانه آستان قدس رضوی

ـ عضویت در شورای عالی حوزه

- امامت نماز جمعه قم.

آیة الله استادی هم اکنون درحوزه علمیه قم به تدریس، فعالیت های علمی، پژوهشی و تبلیغی اشتغال دارد.