احمد بن حسین بن سعید، در خاندانِ حسین بن سعید، که از پر فروغ ترین چهره های ماندگارِ فقه و حدیث مذهب اهل بیت علیهم السلام است، پا به عرصه هستی نهاد، او در فضایی که به عِطر مهر و ولای خاندان عصمت، آمیخته بود فصل آغازین زندگی خود را آغاز کرد.
این محدث گران قدر نامش احمد، کنیه اش ابوجعفر و لقب مشهورش، دندان[1] است و چون زمانی در اهواز زیسته نسبتش اهوازی است.
در زندگی نامه ها به این که او در کدام یک از دو شهرِ کوفه یا اهواز، به دنیا آمده و نیز اینکه تولّدش در چه سالی رخ داده، اشاره ای نشده است.
زادگاه و پایگاه رشد پدر بزرگوار و نیز عموی احمد، (حسن بن سعید) شهر کوفه بود و بدین لحاظ به آنان کوفی گفته شده است. این دو از کوفه به سمت اهواز مهاجرت کردند و به اندازه ای در این شهر، ماندگار شدند که به اهوازی شهرت یافتند. روشن نیست که احمد بن حسین در کوفه به دنیا آمد یا بعد از هجرتِ پدر به اهواز مهاجرت کرده است؛ ولی به هر حال، او نیز مانند پدر و عمویش به اهوازی شهرت یافته است.
احمد بن حسین بن سعید، برای فراگیری و بهره مندی از اصحاب حدیث، بسیار کوشا بود، و از محضر استادان فراوانی در کوفه، اهواز، و شاید در مدینه و بغداد نیز کسب فیض کرد. حسین بن سعید، استادان فراوانی داشته و احمد نیز از آنها روایت نقل کرده مانند: صفوان بن یحیی، عثمان بن عیسی، قاسم به محمّد، یعقوب بن یقطین، نضر بن سُوید، فضالة بن ایّوب، سهل بن زیاد، حسین بن اسد بصری، احمد بن ابراهیم
. گروهی از شاگردان این محدّث گرانقدر عبارتند از: محمد بن حسن صفّار، محمد بن احمد بن یحیی، سعد به عبدالله قمی، محمد بن یحیی عطّار قمی، محمد بن یزید نخعی
احمد بن حسین با تألیف کتاب های روایی، نام خویش را در گروه مؤلّفان شیعی، جاودانه ساخته. آثار این محدث بزرگوار بدین شرح است: کتاب الاحتجاج، کتاب الانبیاء، کتاب المثالب.
این روای بزرگوار که سالیان دراز در راه گردآوری اخبار و گسترش آن کوشش نمود، خورشید زندگی اش در قم غروب نمود و در جوار حضرت معصومه علیها السلام از دنیا رفت. و در همین شهر به خاک سپرده شد.
پی نوشت:
[1] هم به کسر دال و هم فتح آن خوانده شده است. سبب ملقّب شدن به این لقب روشن نیست.
جستجو در قاموس نور