علما و مفاخر  /  علما و بزرگان دینی  /  قرن چهاردهم

ابوالقاسم حجّتی لشت نشائی

حضرت آیت الله ابوالقاسم حجتی (1310 - 1387 ق) (1272 - 1344 ش) یکی از عالمان بزرگ و از استوانه‌های علمی‌‌ و معنوی منطقه لشت نشاءاست که سالیان متمادی عمر شریف خود را در تبلیغ و ترویج دین و تدریس علوم آل محمد صلی الله علیه و آله سپری ساخت. ایشان نوشته‌های دسته‌بندی شده و آماده طبع دارد که شامل یک دوره تفسیر سوره یوسف و شرح حال امامان معصوم علیهم‌السلام می‌‌شود.

تعداد بازدید : 5020     تاریخ درج : 1390/10/05    

عالم جلیل القدر حضرت آیةالله حاج شیخ ابوالقاسم حجتی یکی از عالمان بزرگ و از استوانه های علمی و معنوی است که سالیان متمادی عمر شریف خود را در تبلیغ و ترویج دین و تدریس علوم آل محمد(ص) سپری ساخت.

این عالم ربانی در حدود سال 1310 ق، در خانواده ای مشهور به فضیلت و تقوا در لشت نشاء دیده به جهان گشود.

پدر بزرگوارش شیخ حسین، اصالتاً اصفهانی بود که برای تبلیغ و ترویج معارف دینی در لشت نشاء رحل اقامت افکند و با بانویی صالح و پرهیزگار ازدواج نمود.

ابوالقاسم حجتی دوران کودکی را در لشت نشاء سپری نمود و هنوز شش سالش تمام نشده بود که به علت تشویق های مکرّر پدر زاهد و مادر صالحش برای فراگیری قرآن راهی مکتبخانه محل گردید. مرحوم آیةالله حجتی، بعد از سپری کردن دوران کودکی و نوجوانی، به سبب علاقه زایدالوصف و شوق وافر و تشویق های والدین محترم خود، راهی حوزه علمیه رشت گردید و دروس مقدمات، ادبیات و سطوح متوسط فقه و اصول را نزد استادان بزرگ فرا گرفت. معظم له در همین دوران، در حوزه علمیه رشت، با چهره هایی همانند آیات بزرگوار: سید حسن بحرالعلوم، سید محمود ضیابری، شیخ محمّد خورگامی، سید مرتضی مرتضوی لنگرودی، سید رضی رودباری، میرزا علی کبر طلوعی (صاحب دیوان طلوعی)، آشنا گردید که بعد، همگی آنان در شمار استوانه های علمی قرار گرفتند.

دوران تحصیلی آیةالله حجتی در رشت، مصادف با انقلاب مشروطه به رهبری آیات عظام: آخوند خراسانی و ملا عبدالله مازندرانی بود. علما و بزرگان رشت نیز نقش فعالانه و عالمانه ای داشتند و در مردم نیز شور و انقلاب و تظاهرات عجیبی مشاهده می شد. مرحوم حجتی در این ایام جزء طلاّب انقلابی و پرشور بود و در مجالس گوناگون مردم را با سخنرانی های خویش تشویق به تبدیل حکومت استبداد به مشروطه می کرد.

آیةالله حجّتی در ایام اقامت خود در رشت، تحصیلات مقدماتی خویش را تا اتمام لمعه در نزد استادانی همانند: آیةالله آقا سید عبدالوهاب ضیابری، - از علمای موجّه و یکی از رهبران مشروطه در گیلان -، آقا شیخ محمد صیقلانی و آقا شیخ محمد رزگر و... آموخت.

آیةالله شیخ ابوالقاسم حجّتی، در همان اوان تحصیل با بانویی صالح، مؤمن و علوی ازدواج کرد که ثمره این ازدواج پنج فرزند: چهار دختر و یک پسر بود.

آیةالله حجّتی بعد از اتمام لمعتین در رشت، بار سفر بست و راهی حوزه علمیه نجف اشرف گردید و مکاسب را نزد فقیه نامدار حضرت آیةالله میرزا آقا اصطهباناتی، درس رسائل (فرائد الاصول) را نزد آیةالله شیخ فتّاح نجفی، کفایةالاصول را نزد اصولیِ ژرف اندیش آیةالله شیخ عبدالحسین فقیهی رشتی 5 تلمّذ نمود. آن گاه دروس خارج فقه و اصول را از محضر آیات بزرگوار، شیخ شعبان گیلانی، میرزا حسین نائینی، شیخ ابوالحسن موسوی اصفهانی، شیخ ضیاءالدّین عراقی، سیدحسین اشکوری و علامه شیخ محمدجواد بلاغی آموخت:

آیةالله حجتی بعد از دوازده سال اقامت در حوزه نجف و بهره گیری از دانش فراوان فرزانگان علمی و معنوی آن سامان و بهره مندی از فضای ملکوتی آن شهرِ با معنویت، به زادگاه خویش مراجعت نمود و مورد استقبال علما و مردم آن دیار قرار گرفت. وی بعد از دیدن ارحام و خویشان، به دعوت علمای رشت به این شهر رفت و به مدت بیست سال در آنجا اقامت گزید و به اقامه نماز جماعت و تدریس در مدارس دینی و تبلیغ معارف دینی و احیای آثار اسلامی همّت گماشت.

حجّتی به فضایل و کمالات والای اخلاقی و انسانی آراسته بود و همواره به تهذیب نفس و مراقبه حالات نفسانی اشتغال داشت. او چون انسانی متواضع و متخلق به آداب پسندیده و زهد و وارستگی بود و اعتنایی به زخارف دنیوی نداشت.

آیةالله حجّتی در اواخر عمر تمایل داشت، که در یکی از حوزه های بزرگ نجف یا قم باشد و چون استادان بزرگوارشان در نجف همگی درگذشته بودند و از طرفی، آوازه و شهرت علمی حوزه علمیه تازه تأسیس قم را شنیده بود، تمایل پیدا کرد که به این حوزه جوان برود. لذا در حدود سال 1330 ش. به قم رفت و در این شهر رحل اقامت افکند و در درس حضرت آیةالله العظمی بروجردی حضور یافت و از محضر علمی این استاد فرزانه استفاده کرد. خود نیز در تکیه آقا سیدحسن قم برای عده ای از فضلا تدریس می کرد و ماهیانه به همان افراد نیز شهریه ای می پرداخت. وی همچنین در سه وعده، در مسجد رضوی (واقع در چهارراه بازار، ابتدای خیابان باجک قم) اقامه جماعت می کرد و بعضی اوقات نیز به وعظ و خطابه و ارشاد مردم می پرداخت.

آیةالله حجّتی در ایّام عمر شریفش چه در قم و چه در گیلان، با علما، مدرسان و شخصیت های علمی ارتباط مستمر داشت و همواره با آنان مذکره علمی می کرد.

آیةالله حجّتی پس از عمری تلاش در راه اسلام و تحمّل مشقّات و مصائب، سرانجام در صبح روز 25 محرم، مصادف با روز شهادت امام سجاد(ع)، سال 1387 ق. (1344 ش) بعد از ادای فریضه صبح و انجام تعقیبات، هنوز از سجاده برنخاسته بود که دچار سکته قلبی گردید و روحش به ملکوت اعلی پرواز کرد.

کلمات کلیدی
فرزندان  |  انقلاب مشروطه  |  زندگینامه  |  استادان  |  رحلت  |  تبار  |  شیخ حسن حجتی واعظ قدس‌سره  |  تولد  |  ویژگی های اخلاقی  |  علما و بزرگان  |  تحصیل در حوزه نجف  |  هجرت به قم  |  وعظ و ارشاد  |  اقامه جماعت  |  آغاز تحصیل  |  مباحثات علمی  |  بازگشت به وطن  |  دوران کودکی و نوجوانی  |  شیخ ابوالقاسم حجتی لشت نشائی  |  لشت نشاء  |  شیخ حسین حجّتی  | 
لینک کوتاه :