علما و مفاخر  /  علما و بزرگان دینی  /  قرن پانزدهم

سید مهدی روحانی

آیت الله سید مهدی حسینی روحانی (۱۳۰۳ - ۱۳۷۹ ش)، از روحانیون مجاهد شیعه و از شاگردان مرحوم امام خمینی بود. او در پی ریزی بنیاد جامعه مدرسین حوزه علمیه قم مؤثر بود و در طول تاریخ مبارزات مردم مسلمان ایران به رهبری امام خمینی، نقشی ویژه ایفا کرد. آیت الله روحانی، عالمی عامل، پاسدار فرهنگ اصیل اسلامی و حامی مستضعفان و امید درماندگان بود.

تعداد بازدید : 3473     تاریخ درج : 1390/10/04    

سید مهدی حسینی روحانی (1303- 1379ش)، از فقها و علمای برجسته حوزه علمیه قم، نماینده استان قم در مجلس خبرگان رهبری (دوره اول، دوم، سوم)، در 23 ذی الحجة الحرام 1343ق- 1303ش در شهر قم، به دنیا آمد.

پدر ایشان مرحوم آیت الله حاج سید ابوالحسن روحانی (متوفای 6 ذی القعده 1382ق) از عالمان نامور حوزه علمیه قم بوده است. شهرت این خاندان منسوب به مرحوم حاج سیدصادق مجتهد قمی (1338ـ 1255ق) پدربزرگ ایشان است. این خانواده در اواخر حکومت صفویه (سال های 1130) از جبل عامل به قم مهاجرت نموده اند.

مادر مرحوم آقای روحانی دختر آیت الله حاج سید فخرالدین قمی (1363ـ1281ق) از نوادگان میرزای قمی است.

دوران کودکی وی در خانه ای گذشت که مرکز علم، فضیلت و فقاهت بود.

وی عمده ادبیات و سطوح را نزد حضرات بزرگوار: حاج سید مرتضی علوی فریدنی (حاشیه و شرح شمسیه)، میرزا محمد علی ادیب تهرانی (مطوّل)، حاج شیخ جعفر صبوری قمی و بیشتر حاج شیخ عبدالرّزاق قاینی (از سیوطی تا شرح لمعه) آموخت و این درس ها را با مرحوم آیت الله حاج شیخ محمدحسینی قاینی، مباحثه می کرد.

وی در 19 سالگی (1362ق) به نجف اشرف مهاجرت کرد و بخش اعظم سطوح عالی را از حضرات آیات: میرزا حسن یزدی (رسائل)، سید یحیی مدرّسی یزدی، (مکاسب) و میرزا باقر زنجانی (کفایة) فراگرفت. در بازگشت به قم (1370 ق)، قسمت های برجای مانده رسائل (برائت و اشتغال) را از امام خمینی(ره) و مکاسب را از آیت الله قاینی و بخشی از جلد اول کفایه را از آیت الله حاج شیخ محمد علی حایری کرمانی آموخت. سپس در محضر آیات عظام: حاج سید محمد حجّت کوه کمری (متوفی 1372ق)، حاج آقا حسین بروجردی (متوفی 1380ق)، حاج سید محمد محقق داماد (متوفی 1388ق)، حاج سید احمد خوانساری (متوفی 1405ق)، علامه سید محمدحسین طباطبایی (متوفی 1402ق) حاضر شد و در فقه، اصول، فلسفه، کلام و تفسیر، بهره های فراوان برد و مبانی علمی اش را استوار ساخت.

وی هم زمان به تدریس سطوح عالی پرداخت و شاگردان فراوانی پرورش داد که از جمله ایشان، مرحوم استاد حاج شیخ علی صفایی حایری بود.

ایشان در مطالعات خود، در دو چیز، تبحّر خاصّی داشت و ممتاز شناخته می شد: ملل و نحل؛ اعم از اسلامی و غیر اسلامی؛ راجع به یهودیت و مسیحیت مطالعات عمیقی داشت؛ در تفسیر قرآن.

وی در کنار مطالعات رایج حوزه های علمیه، به تحقیق در علوم تفسیر، حدیث، تاریخ، کلام و مذاهب اسلامی پرداخت و یکی از صاحب نظران برجسته علوم اسلامی در حوزه علمیه قم به شمار می رفت.

وی با پژوهش تطبیقی کتاب های آسمانی (تورات و انجیل) با قرآن مجید، نقاط اشتراک و افتراق آن ها را با قرآن روشن ساخت و یادداشت های بسیاری در شناخت فرقه های گوناگون اسلامی فراهم آورد. از این رو به دلیل آگاهی گسترده ای که از تاریخ، فقه و اعتقادات آنان داشت، چندبار به نمایندگی از سوی جمهوری اسلامی و حوزه های علمیه قم، به ترکیه، عربستان، ژاپن و جاهای دیگر رفت و از اعتقادات شیعه به خوبی دفاع کرد.

سرانجام آن فقیه پارسا، پس از چند ماه بیماری، روز پنجشنبه، سوم آذرماه سال 1379ش26/ شعبان 1421ق در 77 سالگی، چشم از جهان فرو بست.

کلمات کلیدی
فرزندان  |  تفسیر قرآن  |  زندگینامه  |  تخصص  |  تحصیلات  |  استادان  |  کلام اسلامی  |  رحلت  |  پیام تسلیت مقام معظم رهبری  |  زهد و تقوا  |  جامعه مدرسین  |  سید مهدی روحانی  |  تولد  |  آثار و تألیفات  |  مردم داری  |  ویژگی های اخلاقی  |  فعالیت های سیاسی  |  جایگاه علمی  |  سید مهدی حسینی روحانی  |  سیدابوالحسن روحانی  |  شهید حجةالاسلام سیدعلی روحانی  | 
لینک کوتاه :