علما و مفاخر  /  علما و بزرگان دینی  /  قرن چهاردهم

ابوالحسن شعرانی

ابوالحسن شعرانی معروف به علامه شعرانی (۱۳۲۰-۱۳۹۳ق/۱۲۸۱-۱۳۵۲ش) از فلاسفه شیعی قرن ۱۴ هجری قمری است. او در علوم قرآن، حدیث، فقه، اصول فقه، کلام، فلسفه، هندسه و هیئت تحصیل نمود و چند اثر در این رشته ها از وی باقی مانده است. او از دانش شیخ عبدالکریم حائری، میرزا مهدی آشتیانی و میرزا محمود قمی استفاده کرده و شاگردانی چون میرزا هاشم آملی، حسن زاده آملی و جوادی آملی را تربیت نمود. وی علاوه بر نگارش کتاب، شرح هایی بر کتاب های تفسیری، حدیثی، کلامی و فلسفی دارد. فلسفه اولی پیرامون دیدگاه فلاسفه غرب در مورد الهیات و تجرد نفس، راه سعادت در اثبات نبوت و ارائه ادله حقانیت پیامبر اسلام (ص) برخی از آثار اوست.

تعداد بازدید : 6032     تاریخ درج : 1387/07/18    

میرزا ابوالحسن شعرانی در سال ۱۳۲۰ق در تهران متولد شد. پدرش محمد بن ملا غلامحسین از نوادگان ملا فتح الله کاشانی صاحب تفسیر منهج الصادقین و مادرش فرزند محمدابراهیم نواب تهرانی صاحب کتاب فیض الدموع و تألیفات دیگر بود.[1]

شعرانی در اواخر عمر به جهت درمان بیماری قلبی، ریوی به آلمان منتقل شد و در شنبه، ۷ شوال ۱۳۹۳ق برابر با ۱۲ آبان ۱۳۵۲ش از دنیا رفت. جنازه وی در حرم حضرت عبدالعظیم حسنی به خاک سپرده شد.[2]

ابوالحسن قرآن را نزد پدرش آموخت و تحصیلات خود را از مدرسه مروی تهران آغاز کرد و ادبیات عرب، فارسی، منطق، فقه، اصول، فلسفه، ریاضی و مانند آن را در آنجا آموخت. پس از آن به حوزه علمیه قم که تازه تأسیس شده بود رفت و در درس خارج فقه و اصول شرکت کرد. در ۲۶ سالگی پدرش را از دست داد و به دنبال آن، به عراق مهاجرت و در حوزه علمیه نجف به تکمیل تحصیلات خود پرداخت.[3] در عراق، علاوه بر تحصیل فقه شیعی، با فقه اهل سنت نیز آشنا گردید. وی پس از تکمیل تحصیلات و سیر و سلوک عرفانی، در دوره سلطنت رضا شاه به تهران بازگشت و به تبلیغ و تدریس و تحقیق پرداخت.[4]

ابوالحسن شعرانی علاوه بر تحصیل و فعالیت در رشته های مختلف علوم اسلامی و حوزوی، با چندین زبان از جمله عربی، فرانسوی، ترکی، انگلیسی و عبری آشنا بود.[5]

برخی استادان شعرانی از این قرارند:

میرزا مهدی آشتیانی،  میرزا محمود قمی[6]، حبیب الله ذوالفنون[7]، شیخ عبدالکریم حائری، شیخ عبد النبی نوری، سید ابوتراب خوانساری[8].

وی در طول زندگی خود، شاگردان زیادی را تربیت کرد. برخی از مهمترین شاگردان وی عبارتند از:[9]

میرزا هاشم آملی، عبدالله جوادی آملی، حسن حسن زاده آملی، محمد حسن احمدی فقیه یزدی، علی اکبر غفاری، محدث اُرمُوی.

شعرانی در زمینه های مختلف علوم دینی و انسانی، آثاری تالیف کرده است. فقه، اصول، فلسفه، کلام، علوم قرآنی و حدیث موضوع تألیفات وی است.[10]

پی نوشت ها:

[1] شعرانی، ابوالحسن، پژوهش های قرآنی علامه شعرانی در تفاسیر مجمع البیان، روح الجنان و منهج الصادقین، محقق: محمدرضا غیاثی کرمانی، ص ۱۱.

[2] مطلبی، سید ابوالحسن؛ «نجوم امت - حضرت آیت الله علامه میرزا ابوالحسن شعرانی»، ص۱۰۲.

[3] همان، ص۷۶.

[4] پژوهش های قرآنی علامه شعرانی در تفاسیر مجمع البیان، روح الجنان و منهج الصادقین، ص ۱۱.

[5] نگاه کنید به کیهان فرهنگی، سال ۱۳۶۵، ش۳.

[6] «نجوم امت - حضرت آیت الله علامه میرزا ابوالحسن شعرانی»، ص۷۶.

[7] روزنامه جمهوری اسلامی، ۲۸/ ۱۱/ ۱۳۷۱، دهخدا، ذیل: حبیب الله، برای آشنایی با آثار او. ر.ک: آقا بزرگ تهرانی، الذریعة الی تصانیف الشیعه، ج۴، ص۴۳۹۶ و ۴۰۱ و ۴۰۳؛ ج۸، ص۲۱۹، ر.ک: واعظ خیابانی، ملاعلی، علماء معاصرین، ص۱۳۹-۱۴۳، حرز الدین، محمد؛ معارف الرجال؛ ج ۳، ص۳۱۰، شعرانی، ابوالحسن، ترجمه نفس المهموم، ص۲.

[8] مجله نور علم، ش ۵۰-۵۱، ص۹۴، روزنامه جمهوری اسلامی، ۸ /۱۲/ ۷۱، مجله نور علم، ش ۵۲-۵۳، ص۱۹۵.

[9] «نجوم امت - حضرت آیت الله علامه میرزا ابوالحسن شعرانی»، ص۷۶-۷۷.

[10] کیهان اندیشه، شماره۴۵، ص۸۲؛ قوامی واعظ، تقی؛ چهره درخشان، ص۳۰.

کلمات کلیدی
زندگینامه  |  میرزا ابوالحسن شعرانی  |  علامه شعرانی  |  تحصیل  |  شاگردان  |  رحلت  |  تولد  |  آثار و تألیفات  |  خاندان  |  هجرت به نجف  |  آشنایی با زبانهای متعدد  | 
لینک کوتاه :