یکی از ستارگان تابناک که در آسمان علم و حدیث درخشید، سعدبن سعد اشعری قمی است؛ مردی که در روزگار خویش یکی از پرچمداران اخبار و روایات ائمه اطهار (ع) بود.
وی از خاندان شریف «اشعری» است که خدمات شایانی در ترویج مذهب ناب شیعه انجام داده اند و دهها فقیه و محدّث و متکلم در دامان خویش پرورده اند.
قرائن و شواهد ما را راهنمایی می کند که او در اواخر قرن دوم هجری در شهر مقدس قم چشم به جهان گشود و در نیمه اول قرن سوّم جان به جان آفرین تسلیم کرده است.
شیخ طوسی و نجاشی او را از یاران و راویان حضرت رضا و حضرت جواد (ع) می دانند. و از حدیثی هم که کشی نقل کرده استفاده می شود که او از راویان و یاران حضرت جوادالائمه (ع) بوده بعضی از علماء معاصر هم همین مطلب را مورد تأیید قرار داده اند.
سعد برای شناخت مکتب و اخبار اهل بیت عصمت (ع) از شهر قم به مدینه یا خراسان هجرت کرد. او این راه طولانی را طیّ طریق کرد تا از دریای بی انتهای دانش امام (ع) قطره ای برگیرد و از خرمن علم او، خوشه ای برچیند
«سعد» از چند نفر، روایت نقل می کند که عبارتند از:
1 - حسن بن جهم
2 - صفوان بن یحیی
3 - علی بن ابی حمزه
عدّه زیادی از دانشمندان و راویان نزد «سعد» به فراگیری سخنان گُهربار ائمه (ع) پرداخته اند که به اسامی چند تن از آنان اشاره می کنیم.
1 - محمدبن خالد برقی
2 - محمّدبن الحسن ابی خالد
3 - احمدبن محمدبن عیسی قمی
4 - عبادبن سلیمان
فهرست نویسان بزرگ شیعه دو یا سه کتاب از سعد ثبت کرده اند و شیخ طوسی می گوید، او کتابی دارد. اما موضوع این کتاب مشخص نیست. نجاشی کتابی به نام «المسائل» به او نسبت داده است که در این کتاب 52 حدیث از سعد در زمینه های مختلف فقهی و اعتقادی وجود دارد.
جستجو در قاموس نور