تاریخ دقیق تولد میرزا حسن لاهیجی در دست نیست. شیخ آقا بزرگ تهرانی احتمال داده که تولد وی در سال 1045ق صورت گرفته است. اما درباره محل تولد وی چون پدرش عبدالرزاق ساکن قم بود و در همین شهر با دختر ملاصدرا ازدواج کرده، به گمان قریب به یقین تولد میرزا حسن در شهر قم اتفاق افتاده است. چنان که صاحب ریاض العلماء به این مطلب اشاره کرده و تأکید دارد.
پدر او ملا عبدالرزاق لاهیجی فیلسوف و متکلم بزرگ شیعه و مادرش «بدریه» دختر ملاصدرای شیرازی، زنی فاضل و دانشمند بوده به گونه ای نقل شده که وی با علما جلسات علمی برگزار و بافصاحت و بلاغت با آنها بحث میکرد.
او تحصیلات خود را در نزد پدر آغاز و چندین سال از محضرش استفاده کرد.از دیگر اساتید میرزا حسن لاهیجی اطلاع دقیقی در دست نیست
ولی بعضی احتمال داده اند که محضر فیض کاشانی و قاضی سعید قمی را درک نموده است.
او به کربلا و نجف مهاجرت نموده و بعد از تکمیل علم و معرفت خویش، به قم مراجعت می نماید و در آنجا مشغول به تألیف و تدریس می گردد.
میرزا حسن لاهیجی به قول افندی در ریاض العلماء، در سال 1121 ه.ق در قم رحلت کرده و در نزدیکی حرم حضرت معصومه(س) در قبرستان شیخان به خاک سپرده شد.
قابل ذکر است که در بیست و سوم و بیست و چهارم تیر ماه سال 1372ش، کنگره ای در بزرگداشت این حکیم عالی مقام در زادگاه وی در لاهیجان برگزار شد.
از میرزا حسن لاهیجی بیش از 30 رساله و کتاب در زمینۀ کلام، فلسفه، فقه، حدیث و دعا به جای مانده است. از آن جمله می توان به رسالۀ آئینه حکمت، اصول خمسة، در مکنون، حاشیۀ شوارق الالهام، روایع الکلم و بدایع الحکم، سر مخزون، زواهر الحکم و رسائل متعدد دیگر به زبان فارسی وعربی اشاره نمود.
بخشی از عمر مؤلف، هم عصر بود با زمانی که قدرت در دست محدثین تکفیری بود.زنوزی در ریاض الجنة تصریح می کند که ملا محمد طاهر قمی شیخ الاسلام دربار صفوی حکم تکفیر لاهیجی را صادر نموده و دستور به اخراج وی از شهر قم می دهد که در این مورد موفق نمی شود. ازاین رو او در این ایام با تعطیلی دروس فلسفه به تدریس فقه و حدیث و تألیف در این زمینه مشغول بود.
جستجو در قاموس نور