علما و مفاخر  /  علما و بزرگان دینی  /  قرن سوم

زکریا بن آدم اشعری قمی

زکریا بن آدم اَشْعَری قمی محدث امامی قرن دوم و سوم هجری، از اصحاب امام صادق(ع)، از راویان امام کاظم(ع) و وکیل امام رضا(ع) و امام جواد(ع) در شهر قم. وی در قبرستان شیخان قم دفن است.

تعداد بازدید : 8318     تاریخ درج : 1388/09/24    

ابویحیی زکریا بن آدم از خاندان اشعریون است که از کوفه به قم مهاجرت کردند. پدر او آدم بن عبدالله بن سعد اشعری است که شیخ طوسی او را از اصحاب امام صادق شمرده است. آدم بن عبدالله حدیثی از امام رضا را به روایت پسرش زکریا نقل کرده است.

برادر او اسحاق بن آدم از راویان امام رضا(ع) و پسر عموی او زکریا بن ادریس نیز از راویان امام صادق و امام کاظم و امام رضا بوده اند.

شیخ طوسی او را از اصحاب امام صادق(ع) دانسته است. هیچ یک از منابع رجالی او را از اصحاب امام کاظم(ع) نخوانده اند ولی از او در زمره راویان امام کاظم(ع) نام برده شده است.

شیخ طوسی او را از اصحاب امام رضا(ع) نیز شمرده است. بنا بر برخی روایات، امام رضا(ع) مردم را در مسائل دینی به زکریا بن آدم ارجاع داده و او را امین در مسائل دین و دنیا معرفی کرده است. او وجوهات شرعی مردم قم را از طرف امام دریافت می کرد. زکریا در یک سفر حج از مدینه تا مکه با امام رضا(ع) هم‎راه و هم‎سفر بوده است.

مطابق نقلی وی به امام رضا(ع) گفت: می خواهم از میان خاندانم بیرون بروم چون افراد سفیه و نادان در میان شان زیاد شده اند. امام به او فرمود: چنین نکن، زیرا خدا به سبب تو بلا را از خاندان تو (در نسخه دیگر: از اهالی قم) دور می کند، همان گونه که به سبب اباالحسن کاظم(ع) بلا را از اهالی بغداد دور می کند.

او را در زمره اصحاب امام جواد(ع) نیز به شمار آورده‎اند. با توجه به روایت رجال کشی زکریا وکیل امام نهم شیعیان در قم بوده است.

برای او یک کتاب و یک مجموعه مسائل برشمرده اند که به طرق مختلف روایت شده است. ظاهراً این مجموعه مسائل، سؤالات وی از امام رضا(ع) بـوده است. او حدود چهل حدیث (با واسطه یا بدون واسطه) از امامان نقل کرده است.

زکریا در زمان حیات امام جواد(ع) از دنیا رفت. پس از وفات وی، امام در نامه ای، درباره اش نوشت:

 خدای او را رحمت کند در روزی که زاده شد و روزی که مُرد و روزی که زنده مبعوث خواهد شد. او در دوران زندگی اش عارف، معتقد و پای‎بند به حق زیست و نسبت به آن‎چه در نزد خدا و رسولش واجب است قیام نمود. او -که رحمت خدا بر او باد- در حالی از دنیا رحلت نمود که پیمانی را نشکست و حکمی را تبدیل نکرد. پس خداوند بر وی اجر نیت (نیکش) و جزای سعیش را عطا فرماید.

قبر او در قم در قبرستان شیخان در نزدیکی حرم حضرت معصومه قرار دارد.

کلمات کلیدی
خانواده  |  واقفیه  |  برادران  |  زندگینامه  |  خاندان اشعری  |  استادان  |  شاگردان  |  رحلت  |  صحابی امام رضا(ع)  |  عنایت امام رضا(ع)  |  امام جواد (ع)  |  مبارزه با انحرافات اعتقادی  |  صحابی امام کاظم(ع)  |  زکریا بن آدم  |  صحابی امام صادق(ع)  |  زکریا بن آدم اشعری قمی  |  وکیل امام(ع)  |  امین و مورد اعتماد  |  دفع کننده عذاب  |  حج با امام رضا(ع)  |  حسن بن محمد بن عمران اشعری  |  نامه امام جواد(ع)  | 
لینک کوتاه :