مؤلّف متتبّع و محقّق، علّامه جلیل القدر آیة اللّه سید عبد اللّه حسینی شبّر، یکی از اعلام تفسیری قرن سیزدهم هجری می باشد.
او در تألیف و تصنیف و پشت کاری در امر تحقیقات، نمونه و الگوی مثال زدنی بوده است.
تفسیر سید عبد اللّه شبر که با پیش گفتار نویسنده نامی آقای دکتر حامد حفنی در قاهره به چاپ رسیده است، در ایران توسّط دار الهجره قم، با اندک تصحیح با افست اعاده چاپ شده است.
آیت اللّه علّامه سید عبد اللّه شبّر، آیتی از آیات الهی بود، که نمی توان شرح حال او را آن چنان که هست، به قلم آورد، چرا که آن همه آثار علمی و متنوّع با آن کیفیت فوق العاده و با عمر کوتاه، بدون عنایت الهی برای هیچ کس مقدور نیست، اگر از تفسیر قرآن کریم گفته شود، کتاب های تفسیری ایشان یعنی تفسیر کبیر، وسیط، وجیز در رأس تفاسیر قرار می گیرد.
و هرگاه از کتب فقهی ذکری به میان آید، کتاب «مصابیح الظلام فی شرح مفاتیح الاسلام» ایشان در نظر جلوه کند، که علاوه بر شرح مفاتیح تألیف مرحوم فیض، نقل و قول دیگری را نموده، و همه اخبار وافی و وسائل الشیعة و بحار را که ارتباطی به مطلب داشته، متعرّض شده است.
و چنانچه از کتب، احادیث، ذکری به میان آید، کتاب جامع الاحکام ایشان بنظر می آید، که 14 جلد است، و کلیه اخباری که در ارتباط با مستندات اصولیین و فقها می باشد، از کتب اربعه و سایر کتابها جمع آوری نموده است، و شاید همین کار و سایر کارهای حدیثی ایشان، سبب شده است که وی را به «مجلسی ثانی عصر»، خود بنامند.
و اگر از کتب رجال گفته ای به میان آید، کتاب «جامع المقال فی معرفة الرواة و الرّجال»، او جلب توجّه کند. این اثر، کتابی است، مبسوط و مؤلّف محترم به ناچار آن را خلاصه کرده و «ملخّص المقال»، نام نهاده است.
البتّه قابل ذکر است، که مرحوم آیت اللّه سید عبد اللّه شبر، غیر از کتب ذکرشده، چندین کتب دیگر، در اخلاق و نجوم و اصول و ترجمه نهج البلاغة و ترجمه دعاها و خطبه ها تألیف کرده است.
وی، در اجازه ای که به سید محمد تقی، (که می گویند شاید سید محمد تقی کاشانی پشت مشهدی باشد) داده، می نویسد:
«به وی اجازه می دهیم، از کتابها و تألیفات خودم که متجاوز از (50) کتاب است. روایت نقل نماید.»
از این سخن به خوبی روشن می شود، با توجّه به اینکه عمر ایشان هم طولانی نبوده است و در 54 سالگی رحلت نموده است، ایشان مؤید و مورد توجّه ائمّه دین بوده است.
نوشته اند: مرحوم شیخ عبد اللّه، «صاحب مقیاس الانوار»، که خود از محقّقین و فقهاء رضوان اللّه علیهم است، می فرموده، روزی وارد بر سید شبر شدم، و از کثرت تألیفات او، قلّت و کمی تألیفات خودم تعجّب کردم. سرّ آن را جویا شدم، سید در جواب فرمود: این موفقیت از توجّه امام موسی بن جعفر (ع)، است. شبی آن حضرت را در خواب دیدم قلمی به من داد، و فرمود: بنویس، پس از آن به تألیف موفّق شدم، و هرچه از قلمم بیرون آمده از برکت آن قلم است. مرحوم محدّث قمی پس از آنکه این خواب را از مرحوم حاجی نوری نقل می کند، می فرماید: «مطلب همان است، که سید فرموده است، این حقیر، هم هرگاه متوسّل به سادات و ائمّه دین می شوم. توفیق زیادی در خود می بینم، و گاهی چنان بی توفیق می شوم، که ماهها می گذرد، موفق به یک جزوه نمی شوم، ولی با توسّل، توفیق می یابم، و هرچه از قلمم بیرون آمده، از برکات ائمّه اطهار (ع)، است.»
مرحوم سید عبد اللّه شبر، دارای چهار عنوان تفسیر بوده، که به اسامی مختلف، در کتاب الذریعة، ذکر شده اند:
1. صفوة التفاسیر:
2. الجوهر الثمین فی تفسیر القرآن المبین:
3. التفسیر الوجیز:
4. قصص الأنبیاء:
وفات او در شب پنجشنبه ماه رجب 1242 ه. ق، در 54 سالگی، رخ داد، و در یکی از بقاء متبرّکه کاظمین، نزد والد علّامه اش سید رضا، مدفون گردید.
جستجو در قاموس نور