علامه سید محسن بن سید عبد الکریم امین عاملی در سال 1284 ق در روستای شقراء جبل عامل در خانواده ای اهل علم و دانش و از محبین خاندان عصمت و طهارت علیهم السّلام، دیده به جهان گشود و تا سال 1308 ق در دیار جبل عامل به تحصیل پرداخت.
در آن سال به همراه شیخ حسن مفید و تعدادی از جوانان جویای علم، به حوزه علمیه نجف اشرف مهاجرت نمود و از محضر بزرگانی همچون سید احمد کربلایی، شیخ محمد باقر نعیم آبادی، سید علی عاملی. شیخ الشریعه اصفهانی بهره مند شد و دروس سطح را به پایان رساند. سپس در درس خارج اصول آخوند خراسانی، فقه حاج آقا رضا همدانی و شیخ محمد طه نجف شرکت کرد و مدارج علمی خود را تکمیل نمود.
در اواخر جمادی الآخره سال 1319 به دلیل نامه های فراوانی که شیعیان دمشق برای او فرستادند، نجف اشرف را ترک گفت و با هدف خدمت به مردم به سوی دمشق رهسپار شد و در آن جا خدمات فراوانی ارائه داد. احداث مدارس ویژه دختران و پسران، وقف زمین و ساختمان هایی برای اهداف آموزشی و چاپ و انتشار کتابهای ویژه آموزشگاه ها، بخشی از خدمات ارزشمند وی برای زدودن زنگار ناآگاهی و جهل از جامعه اسلامی به شمار می آید.
وی به عنوان مرجع مؤمنان منطقه، منادی وحدت شیعه و سنی بود و با رهبری و هدایت نیروهای استقلال طلبی که در مقابل اشغالگری فرانسویان قیام کرده بودند. به مبارزات سیاسی علیه ظلم و جور پرداخت.
سرانجام پس از سالها تلاش در رجب سال 1371 دیده از جهان فروبست. پیکر پاکش در دستان هزاران تن از مریدان وی تشییع و در زینبیه دمشق به خاک سپرده شد.
از ایشان علاوه بر تربیت شاگردان و دانشمندان فرزانه، حدود 100 جلد کتاب و رساله برجای مانده است که مهمترین و بزرگ ترین آنها «اعیان الشیعه» در شرح حال بزرگان شیعه می باشد. کتابهای تاریخ جبل عامل، البحر الزخار فی شرح احادیث الائمه اطهار، حذف الفضول عن علم الاصول، المجالس السنیة فی مناقب و مصائب العترة النبویة و لواعج الاشجان از دیگر آثار وی است.