×

زیارت امام کاظم و امام جواد (علیهما السلام)


تعداد بازدید : 5832     تاریخ درج : 1394/02/23

احادیث پیرامون زیارت امام موسی بن جعفر (ع) چند گونه است که نمونه هایی از آنها در ذیل بیان شده است:

نوع اول: در بعضی روایات، زیارت امام هفتم به زیارت رسول اکرم تشبیه شده است؛ از جمله در حدیثی از امام رضا (ع) چنین آمده است:

«من زار قبر أبی ببغداد کان کن زار قبر رسول الله و قبر امیرالمؤمنین صلوات الله علیه، إلا أنّ الرسول و لأمیرالمؤمنین صلوات الله علیهما فضلهما»[1] ؛ کسی که قبر پدرم را در بغداد زیارت کند، مانند کسی است که قبر رسول خدا (ص) و امیرالمؤمنین (ع) را زیارت کرده، جز برتری رسول خدا و امیرمؤمنان که به جای خود محفوظ است.

در حدیث دیگری راوی می گوید: به امام رضا (ع) عرض کردم: فدایت گردم! زیارت قبر امام هفتم در بغداد برای ما مشقت دارد و ما (به سبب مشکلاتی نمی توانیم داخل حرم آن بزرگوار شویم) به زیارت آن بزرگوار می رویم، در حالی که از پشت دیوارهای حرم آن حضرت به آن بزرگوار سلام می گوییم؛ پس ثواب زیارت آن بزرگوار چیست؟

امام رضا (ع) فرمود: به خدا قسم ثواب زیارت آن حضرت همانند ثواب زیارت قبر رسول خداست.[2]

نوع دوم: روایاتی است که تصریح می کند زیارت قبر امام موسی بن جعفر (ع) ثواب زیارت امام حسین (ع) را دارد:

١. عن الحسن بن الوشاء قال: قلت للرضا (ع): ما لمن زار قبر أبیک ابی الحسن؟ فقال: «زره»؛ قال فقلت فأی شیء فیه من الفضل قال:

«له مثل من زار قبر الحسین»[3] ؛ حسن بن وشاء گوید: به امام هشتم (ع) عرض کردم: پاداش کسی که قبر پدر بزرگوار شما را زیارت کند چیست؟ فرمود: او را زیارت کن؛ عرض کردم: چه فضیلتی دارد؟ فرمود: فضیلت آن همانند کسی است که قبر امام حسین (ع) را زیارت کند.

٢. عن رحیم قال: قلت للرضا (ع): إنّ زیارة أبی الحسن (ع) ببغداد علینا فیها مشقّة، فما لمن زاره؟ فقال:

«له مثل ما لمن أتی قبر الحسین (ع) من الثواب»[4] ؛ راوی گوید به امام

رضا (ع) عرض کردم: زیارت امام هفتم در بغداد برای ما سخت است؛ پاداش کسی که او را زیارت کند چیست؟ فرمود: ثواب او همانند ثواب زیارت قبر امام حسین (ع) است.

بنابراین تمام آثاری که برای زیارت امام حسین (ع) وارد شده، بر زیارت امام هفتم (ع) نیز مترتب است و همه ثواب های زیارت آن بزرگوار به زائر امام هفتم نیز داده می شود.

نوع سوم: روایاتی است که بهشت را پاداش زیارت امام کاظم (ع) بیان می کند:

١. عن عبدالرحمن بنی أبی بخران قال: سألت أباجعفر (ع) عمن زار رسول الله (ص) قاصداً؟ قال:

«له الجنه و من زار قبر أبی الحسن (ع) فله الجنة »[5]؛ عبدالرحمن بن أبی بخران گوید: از امام باقر (ع) در مورد کسی که رسول خدا را زیارت کند سؤال کردم، فرمود: بهشت از آن اوست و افزود: کسی هم که قبر امام کاظم (ع) را زیارت کند، پاداش او بهشت است.

٢. عن ابن سنان قال: قلت للرضا (ع): ما لمن زار أباک؟ قال:

«الجنة، فزره»[6]؛ ابن سنان گوید: از امام رضا (ع) پرسیدم: چه چیزی برای (پاداش) زیارت پدر بزرگوارت قرار داده شده؟ فرمود: بهشت؛ پس او را زیارت کن.

نوع چهارم: روایاتی است که بیان می کند یکی از آثار زیارت حضرت امام هفتم (ع) این است که حاجت زائر برآورده می شود:

١. علامه مجلسی در «بحار الانوار» به نقل از خطیب بغدادی، مورخ مشهور نقل می کند که علی بن خلال گوید: هیچ امر مهمی برای من رخ نداد، مگر این که به زیارت قبر امام هفتم (ع) رفتم و به آن حضرت متوسل شدم و خداوند آنچه را دوست داشتم، برای من برآورده کرد.[7]

٢. در روایتی آمده است: روزی پیرزنی را در بغداد دیدند که با شتاب به سوی خانه امام موسی بن جعفر (ع) حرکت می کند؛ پرسیدند به کجا می روی؟ گفت: به سوی موسی بن جعفر (ع) می روم؛ چون فرزندم زندانی شده است. یکی از مخالفان که حنبلی مذهب بود گفت: او که در زندان مرده است! پیرزن گفت: خدایا! به حق آن کس که در زندان شهید شده، قدرت خود را به من نشان بده. ناگهان دید که فرزندش آزاد شد و فرزند آن کس که او را مسخره کرده بود، به سبب جنایتی که انجام داده بود، دستگیر شد.[8]

بعضی از اهل علم گفته اند که امام کاظم (ع) نزد مردم عراق به «باب الحوائج» معروف است و این به بدان سبب است که حوائج مسلمانان را برآورده می سازد.[9] البته باید گفت که امام هفتم (ع) نه تنها در میان مردم عراق، بلکه در میان همه شیعیان بدین لقب شناخته می شود.

در مورد آثار زیارت امام جواد (ع) دو دسته روایات وجود دارد:

الف: روایاتی که به طور مشخص در مورد آثار زیارت آن بزرگوار رسیده، که دو نمونه آن از این قرار است:

١. عن داود الصیرفی قال: قلت له - ابالحسن العسکری (ع) -: إنّی زرت أباک و جعلت ذلک لک؛ فقال:

«لک من الله اجر و ثواب عظیم و منّا المحمدة»[10]؛ داود صیرفی گوید: به امام هادی (ع) عرض کردم: من پدر شما را زیارت نمودم و ثواب آن را به شما هدیه کردم؛ امام (ع) فرمود: برای تو اجر و پاداش بسیاری است و ما هم سپاس گزار خواهیم بود.

٢. عن ابراهیم بن عقبة قال: کتبت الی أبی الحسن الثالث (ع) أسأله عن زیارة أبی عبدالله الحسین و عن زیارة أبی الحسن و أبی جعفر: اجمعین فکتب إلی ابوعبدالله علیه السلام المقدم و هذا أجمع و أعظم اجراً؛[11] ابراهیم بن عقبه گوید: در نامه ای، از امام هادی (ع) در مورد پاداش زیارت امام حسین و امام هفتم و امام جواد (علیهما السلام) پرسیدم، امام (ع) در پاسخ نوشت: زیارت اباعبدالله الحسین (ع) برتر و مقدم تر است و زیارت آن سه بزرگوار جامع تر و پاداش بیشتری دارد.

ب: روایاتی که به طور کلی آثار زیارت معصومین (ع) را بیان می کند که شامل امام هفتم و امام جواد (علیهما السلام) نیز می شود؛ مانند این دو روایت:

١. عن زید الشحّام قال قالت لأبی عبدالله (ع): ما لمن زار أحداً منکم؟ قال: «کمن زار رسول الله (ص)»[12]؛ زید شحّام گوید: به امام صادق (ع) عرض کردم: پاداش کسی که یکی از شما را زیارت کند چیست؟ امام فرمود: همانند کسی است که رسول خدا (ص) را زیارت نماید.

٢. عن زید الشحّام قال: قلت لابی عبدالله (ع) ما لمن زار الحسین (ع)؟ قال: «کمن زار الله فی عرشه»، قلت: فما لمن زار أحداً منکم؟ قال: «کمن زار رسول الله (ص)»[13]؛ زید شحّام گوید به امام صادق (ع) عرض کردم: پاداش زیارت امام حسین (ع) چیست؟ فرمود: همانند کسی است که خدا را در عرش او زیارت کند؛ گفتم: پاداش کسی که یکی از شما را زیارت کند چیست؟ فرمود: همانند کسی که رسول خدا (ص) را زیارت نماید.

پس بدین ترتیب روشن است که همه ائمه (ع) نور واحدند و هریک از آنان با پیامبر اکرم (ص) ارتباط دارند و جانشینان او می باشند و همه آنان پاره های تن رسول خدا هستند و هریک به دلیل مقام معنوی و رتبه والای وصایت و ولایت و جانشینی آن بزرگوار، نماد و مظهر وجود آن بزرگوار می باشند و جسم و جان آنها برگرفته از جسم و جان پیامبر است و همه آنها تربیت شده او و فرزند او زهرای مرضیه می باشند. بنابراین طبیعی است که هرکس توفیق زیارت یکی از آنان را پیدا کند، در حقیقت توفیق زیارت رسول خدا (ص) را یافته و پاداش زیارت آن حضرت برای او خواهد بود. علاوه بر این که همه آنها پیشوا و الگوی معنوی انسان ها هستند و هر آثاری، مانند اعلام وفاداری به پیمان امامت و اقتدا به آنان در عمل، و الگو قرار دادن آنها در زندگی و آشنایی بیشتر و عمیق تر با شخصیت امام و زندگی او و مکتب او، در زیارت همه آن بزرگواران وجود دارد و نقش زیارت هر یک از آنان در سازندگی و تربیت انسان، چشم گیر است و به سبب همین آثار است که به زیارت ایشان بسیار تأکید و سفارش شده و یکی از آرزوهای همه ارادتمندان اهل بیت (ع) این است که قبر هر یک از آن بزرگواران را از نزدیک زیارت کنند و لذت زیارت قبر آنان را دست کم یک بار در طول زندگی خود بچشند.

 

[1] کلینی، اصول کافی، ج ۴، ص ۵٨٣، ح ١.

[2]ابن قولویه، کامل الزیارات، ص ٣٠٠، ح ٩.

[3] همان، ص ٢٩٩، ح ٣.

[4] جمعی از محققان، موسوعة زیارت المعصومین (ع)، ج ۴، ص ١۶، ح ١٢١.

[5] کامل الزیارات، ص ٢٩٩، ح ٧.

[6] علامه مجلسی، بحار الأنوار، ج ١٠٢، ص ٢، ح ۵.

[7] همان، ص ١، ح ١.

[8] همان، ح ٢.

[9] موسوعة زیارت المعصومین (ع)، ج ۴، ص ١٩، شماره ١٢.

[10] بحار الانوار، ج ١٠٢، ص ٢۵۶، ح ٣.

[11] اصول کافی، ج ۴، ص ۵٨٣، ح ٣.

[12] همان، ص ۵٧٩، ح ١.

[13] کامل الزیارات، ص ١۵٠، ح ٣.

لینک کوتاه :