السلام علی ربیع الانام و نضره الایام1
سلام بر بهار مردمان وسرسبزی دوران
بهار، همیشه با تحفة سرسبزی و شادابی و نشاط همراه است. بنابراین ، طبیعت و تمام موجودات به بهار عشق می ورزند. در روایات ما، سیمای امام مهدی(عج) و دستاوردهای آن بزرگمرد، آکنده ازجلوه های بهاری است حتی از امام(عج) به عنوان بهار یاد شده است.
پس همی گویند هر نقش و نگار
مژده مژده نک همی آید بهار2
این مقاله به دنبال تبیین برخی شباهت های حضرت مهدی (عج) و بهار است و این که امام، احیاگر جان ها است و هیچ امری به اهمیت احیای جان ها نمی رسد و چنین ندا سر می دهد:
شاد از وی شو، مشو از غیر وی
او بهار است و دگرها ماه دی3
1. یکی از ویژگیهای بهار، باران فراوان، جوشش نهرها و چشمه ساران است؛
امام، ابر بارنده، باران پیاپی، آسمانِ سایه افکن، زمین گسترده، چشمه جوشان، برکه و گلزار است. 4
او بر جایی قدم نمی گذارد جز آن که از مقدم او چشمه ها می جوشد، چشمه هایی که عطش تشنگان را فرو می نشاند.
زو بخندد هم نهار و بهار
در هم آمیزد شکوفه و سبزه زار5
در آن هنگام چشمه سارها، سرازیر و زمین چندین برابر محصول خود می رویاند.6
2. ویژگی دیگر بهار، سرسبزی دشت و دمن است؛ هر کجا پا می گذاری، بوی طراوت و تازگی به مشام می رسد؛
هنگام ظهور، از کویرها و خشکی ها، سخنی نباید گفت؛ مسافت های طولانی، چون عراق تا شام، پای بر سبزه باید گذارد و قدم ها را با نوازش سبزه ها و گیاهان طراوت باید بخشید. قائم ما که قیام کند، آسمان باران خویش را فرو می فرستد و زمین، گیاهان خویش بیرون می فرستد و... تا جایی که زن از عراق تا شام برود و پای خود را جز بر روی گیاه نگذارد.7
آری، خداوند با باران رحمتش، بهار مردمان، مهدی زهرا (عج) را سیراب می سازد، زمین گیاه خویش را بیرون می فرستد، دامها فراوان می شوند.8
3. تازگی، نو و جدید شدن از دیگر ویژگی های بهار است، که جان را صفا می بخشد؛
بهار جان ها، مهدی زهرا(عج) نیز، با تازگی توأم است، جاهلیتها را زدوده و اسلام را از نو بنا می نهد.
امام صادق (ع): او همچون پیامبر(ص) آنچه در قبل بوده را از بین برده، جاهلیت را نابود ساخته و اسلام را بنا نهاده و پیاده می کند.9
4. بهار یعنی رفتن تمام مظاهر سردی، خشکی و مردگی و فرج و گشایش برای تمام آن ها که آرزوی روییدن را به سر داشته اند.
پیش از ظهور بهار، سوز سرما، رنج آور و تلخ است: «ظهر الفساد فی البر و البحر بما کسبت ایدی الناس»10
عصر یخبندانِ قبل از ظهور به گونه ای است که بشر از سوز سرمای بی عدالتی و ظلم، آرزوی بهار را فریاد می کشد.
بر هر دیاری بگذری، بر هر گروهی بنگری
با صد بیان، با صد زبان در ذکر او غوغا بود11
بهار رخ می نماید، سردی ها را می زداید. آنان که به سردی ها خو کرده و از عادات زشت جدایی ناپذیرند، سرنوشت سرما را خواهند داشت و آنان که در اوج سرما، روح خویش را به گرمای انتظار، تقوا و انجام وظیفه، زنده نگه داشته اند، به دیدن بهار خوشنود می گردند و با او به جنگ زمستان می روند.
امام رضا (ع): به هنگام ظهورش جهان با نور پروردگارش می درخشد. او میزان را به عدل در میان مردم قرار می دهد. دیگر کسی در حق کسی ستم نمی کند. 12
جهان با پیاده شدن عدالت، خوشحال می شود. 13
در تمام دوران حکومتش، جز به هنگام اجرای حدود الهی، کسی را مورد ضرب قرار نمی دهد. 14
اوست که سخن ها را یکی می کند (وحدت کلمه ایجاد می کند) نعمت ها را کامل می گرداند. .خداوند به وسیله او حق را تحقق می بخشد و باطل را ریشه کن می سازد. او مهدی منتظر شماست. 15
رسول گرامی اسلام(ص): خداوند به وسیله او از امت، رفع گرفتاری می نماید.16
خداوند به وسیله او، دروغ و دروغگویی را نابود می سازد، روح درندگی و ستیزه جویی را از بین می برد و ذلّت بردگی را از گردن آنها برمی دارد.17
زمین همانند نقره از هرگونه تیرگی پیراسته خواهد بود.18
5. بهار به همراه خویش، خیر و برکت ارزانی می کند، به هنگام حلول بهار اهل بیت، نیز چنین خواهد شد؛
آن هنگام، زمین گنج های خود را نمایان و برکات خویش را آشکار می سازد. 19
6. بهار، عصر فراوانی سرسبزی ها است. بهار آنچه از زیبایی درون خود را عرضه می دارد.
هنگام ظهور هم موجودات در خدمت امام(عج) قرار می گیرند و امام(عج) بی حد و حساب بخشش می کند تا آنجا که غنا و بی نیازی رخ می نماید.
تمام اموال دنیا، از برون و درون زمین، در اختیار او گرد می آیند. 20
پیامبر اسلام (ص): اموال را چون سیل می ریزد، ثروت را می بخشد و آن را نمی شمارد؛ این هنگامی است که اسلام به طور کامل اجرا شود. 21
آن گاه آنچنان عطایای کلان به آنها می دهد که هرگز در تاریخ بشری سابقه نداشته است.22
این بی نیازی، گاه در اثر غنای مالی است و رفع فقر و از این مهم تر، روح بی نیازی است که در اثر رشد عقلی، رخ می نماید.
مال را علی السویه تقسیم می کند و دلهای امت محمدی (ص) را با بی نیازی پُر می کند و عدالتش همه آنها را فرا می گیرد. 23
7.باران های حیاتبخش بهاری، زمین مرده را پس از مدتها خواب و مرگ حیات می بخشد.
استعدادها شکوفا می شود ، زمین خشک و نفوذناپذیر با بارش پیاپی باران، رام گشته و آنچه در درون دارد، به وزش باد بهاری می سپارد. بذرهایی که سالم به خاک، سرسپرده اند، رجعتی دوباره می یابند و به روی بهار لبخند می زنند و در سرسبزی طبیعت، به یاریش برمی خیزند، بهار زیبای پیامبر(ص) نیز چنین می کند؛ مهدی (عج) برترین حیات بخشی است که آرزوی تمام انبیاء و اوصیاء را به هدف اجابت می رساند:
خداوند آنان - اهلبیت(ع)- را مایه حیات مردم، و مشعل های هدایت در گمراهی ها قرار داد.24
این دم ابدال باشد ز آن بهار
در دل و جان روید از وی سبزه زار25
حضرت، استعدادها را شکوفا می کند، عقل های به خواب رفته را بیداری می بخشد، زمین ها را حیات و زمینه ها و استعدادها را شکوفا می گرداند؛ مگر نه این است که تمام انبیاء و اوصیاء آمده اند تا گنج های عقول را استخراج نمایند.26
آن خزان نزد خدا نفس و هواست
عقل و جان عین بهار است و بقاست27
خردهای آنان را گرد آورد، رشدهای آنان را کامل گرداند و خداوند بر وسعت بینایی و شنوایی آنان می افزاید. 28
چون پرچم او به اهتزاز درآید، میان مشرق و مغرب با نور آن روشن می شود و خداوند دستش را بر سر بندگان می گذارد. 29
8.شادمانی، مسرت و شادمانی دستاورد دیگر بهار است؛
بهار دلها، مهدی زهرا(عج) ، نیز غم و اندوه را می زداید و شادی و نشاط را نه تنها به انسان که به تمام موجودات هدیه می دهد.
آن روز مردگان نیز خرسند می گردند و به هم مژده ظهور می دهند؛
وقت پژمردگی و غمزدگی آخر شد
روز آویختن از دامن یار آمد باز
مردگی ها و فروریختگی ها بشدند
زندگی ها به دو صد نقش و نگار آمد باز 30
زدودن رنج ها و غم ها و بیماری ها؛ انسان را از هر نوع بیماری جسمی و روحی نجات می یابد:
هر کس که قائم اهلبیت(ع) مرا درک کند. اگر بیمار باشد، بهبودی می یابد و اگر ناتوان باشد، نیرومند می شود. 31
هنگامی که قائم ما قیام کند، دست شریفش را بر سر بندگان گذارد و خردهای آنان را گرد آورد، رشدهای آنان را کامل گرداند و خداوند بر وسعت بینایی و شنوایی آنان می افزاید. 32
شادمانی زندگان؛ چون آن روز را درک کنی، چشمانت روشن می شود.33
امام صادق (ع): مهدی(عج) که قیام نماید، همه مسلمانان از خواص و عوام خوشحال می شوند. 34
امام کاظم (ع): مؤمنان و اهل آسمانها با ظهور او خوشحال و شاداب می شوند ولی هیچ کافر و یا مشرکی نمی ماند جز اینکه ظهور او را ناخوش دارد. 35
شادمانی همگانی؛ به قیام او، اهل آسمان ها و ساکنان آن ها شادمانی می کنند. 36
امام صادق (ع): اهل آسمان و زمین به وسیله ظهور او خوشحال می شوند، پرندگان هوا و ماهیان دریا نیز با ظهور او شادی می کنند. 37
امام حسن عسکری (ع) به امام زمان (عج) فرمود: کودکی که در گهواره آرمیده، آرزو می کند که بتواند به سوی تو بشتابد، وحشیان صحرا آرزو می کنند که بتوانند به سوی تو راهی یابند. اقطار و اکناف جهان سبز و خرم می شود، چهرة دنیا خندان و قله های شرف و عظمت از تو شاداب و خرامان می گردد. 38
9. بهار با خیر و برکت، طراوت و... زمینه محبت را فراهم می آورد؛ نفرتها از بین می روند، گویی الفت و مهربانی و صمیمیت ارمغانی جدا ناشدنی از بهار است.
زدودن نفرتها و کینه توزی ها؛ کینه ها را از دل مردم بیرون رود و بدی از جهان رخت بربندد و تنها خیر باقی بماند. 39
الفت و صمیمیّت؛ خداوند به دست ما در میان آنها الفت و صمیمیت ایجاد می کند چنانکه پس از کینه توزی های شرک به دست ما در میانشان صفا و صمیمیّت ایجاد نمود. بعد از عداوت روزگار فتنه، به وسیله ما برادری خود را باز یابند، چنانکه بعد از عداوت شرک، به دست ما برادر ایمانی گشتند. 40
هنگامی که قائم(عج) قیام کند، دوستی واقعی و صمیمیت حقیقی پیاده می شود. هر نیازمندی دست می برد و از صندوق برادر ایمانی خویش، به مقدار نیاز برمی دارد و صاحب صندوق هم او را منع نمی کند. 41
10.برترین بهار، محبوب ترین یار؛
شاد از وی شو، مشو از غیر وی
او بهار است و دگرها ماه دی42
بهار، اگر سرسبزی و نشاط طبیعت را به همراه خویش به ارمغان می آورد، امام، سرسبزی، طراوت و زندگی را به روح جان ها می بخشد. انسان را فراتر از طبیعت می سازد و او را از خاکدان طبیعت می رهاند و به اوج می رساند؛ اینجاست که او از هر بهاری، بهارتر و از هر کسی مهربانتر است.
دلسوز و مهربان؛ امام صادق(ع): مهدی(عج) بخشنده ای است که مال را به وفور می بخشد، بر والیان سخت می گیرد و بر بینوایان بسیار رؤوف و مهربان است.43
پناه مردمان؛ او از همه آغوش پناهش برایتان گشاده تر است.44
پناهگاه بندگان است.45
رفیقی صمیمی، پدری دلسوز، از مادر مهربانتر؛ امام انیسی رفیق، پدری شفیق و برادری همزاد است، همانند مادری نکوکار نسبت به فرزند خردسال است.46
این بهار، دوست داشتنی ترین بهار است؛ مهدی در میان همه مخلوقات، محبوب است.47
محبوب آسمانیان و زمینیان؛ ساکنان زمین و آسمان به او عشق می ورزند.
بی زبان گویند سرو و سبزه زار
شُکر آب و شُکر عدل نوبهار49
عشق وصف ناشدنی؛ امت اسلامی به مهدی (عج) مهر می ورزند و به سویش پناه می برند. آن چنان که زنبوران عسل به سوی ملکه خود پناه می برند.50
عاشقان، چنان او را دوست دارند که چون حضرت سخن می گوید، آن قدر گریه می کنند که نمی فهمند حضرت چه می گوید:
مهدی داخل کوفه می شود.... برفراز منبر قرار می گیرد و خطبه آغاز می کند، آنقدر مردم اشک شوق می ریزند که از شدت گریه متوجه کلام او نمی شوند! 51
آن سفر کرده که صد قافله دل همره اوست
هرکجا هست خدایا به سلامت دارش 52
-----------------
پی نوشت:
1. بحار الانوار، ج 99 ص 101 باب 7.
2. مثنوی معنوی، دفتر اول، 131.
3. مثنوی معنوی، دفتر ششم،1123.
4. کافی، ج 1، ص 198.
5. مثنوی معنوی، دفتر دوم، 246.
.6 ینابیع الموده، ج 3، ص 136.
7 . خصال / 2 / 626.
.8المستدرک علی الصحیحین؛ ج 4، ص 557.
9. ینابیع الموده، ج 3، ص 78 و 132.
10. روم / 41.
11 .دیوان امام خمینی (ره)، ص 103.
12. اعلام الوری، فصل ثانی، 434.
31. بشاره الاسلام، ص 71.
14. الملاحم و الفتن، 66.
15. ینابیع الموده، ص 92.
16. غیبت طوسی، 187.
17. همان .
18. الملاحم والفتن، 66.
19. ارشاد ج2ص384.
20. علل الشرایع، 1، 161 باب 129.
21. امالی طوسی، باب 18، 512.
22. غیبت، نعمانی، باب 13، 237.
23. کشف الغمه، ج 3، 261.
24. غیبت نعمانی، 232.
25. مثنوی مولوی ، دفتر اول / 92.
26. شرح نهج البلاغه / 1/ 113.
27. مثنوی، دفتر اول، 93.
28. بشاره الاسلام، 254.
29. اعلام الوری، 435.
30. دیوان امام خمینی(ره)، 125.
31. بشاره الاسلام، 243.
32. بشاره الاسلام، 254.
33. نعمانی ص152.
34. المهدی، ص 221.
35. منتخب الاثر ص 439.
36. غیبت نعمانی، ص 223.
37. المهدی، ص 221.
38. وفات العسکری(ع)،ص 49.
39. بشاره الاسلام، 249.
40. البیان، ص 86.
41. اختصاص مفید، ص 24.
42. مثنوی مولوی، دفترسوم،365.
43. الملاحم و الفتن 137.
44. غیبت نعمانی، ص 212.
46 و45. تحف العقول، ص 516 .
47. بشاره الاسلام 185.
48. بشاره الاسلام، ص 28 و 280.
49. مثنوی، مولوی، دفتر ششم، 1123 .
50. الحاوی للفتاوی، ج 2، 153.
51. کشف الغمه، ج 3ص 324.
52. حافظ.
جستجو در قاموس نور