نقل می کنند که روضه خوانی نجیب! دامن از سنگ پر کد بالای منبر رفت. چندی نگذشت که چراغ ها خاموش شد و روضه خوان به ذکر مصیبت مشغول. به هر علت و سببی! صدای گریه از مردم بلند نشد. روضه خوان دلسوز که دلش می خواست مردم بسیار گریه کنند و فیض کامل ببرند، از تاریکی مجلس استفاده کرد و سنگ ها را بر سر و صورت مردم بیچاره کوبید. صدای گریه و ناله بلند شد. روضه خوان می خواند و مردم ضجه می زدند و چه مجلسی شد و عجب حال و صفایی...!
«گریاندن به هر قیمت»، آفتی است که سال های سال دامن گیر برخی واعظان و مداحان مجالس مذهبی شده است. مرد می خواهد که در طوفان شور و احساس مستمع، خود را نگه دارد و از آنچه باید بگوید و انجام دهد، پا فراتر نگذارد.
امروزه نیز، هر از چند گاهی سبکی جدید و شعری خاص و شیوه ای نو! به بازار هیأت و هیأتی ها عرضه می شود تا با تکیه بر شعار کاربردی «هدف وسیله را توجیه می نماید» به هر طریق ممکن، نظر مستمعان و مشتریان با ذوق را جلب کرده، نسل جوان را در مسیر توسّل و اهل بیت (ع) مجذوب و شیفته نماید. نوار کاست «غریبانه» با نوای گرم و دلنشین مدّاح با سابقه ی اهل بیت (ع)، جناب آقای کویتی پور (سلمه الله) در بسیاری از قطعات بیانگر غربت و مظلومیت حضرت سیدالشهداء، اهل بیت و اصحاب آن حضرت علیهم صلوات الله اجمعین می باشد. اوج کار او نیز، قطعه ی «غریبانه» با شعری از پرویز بیگی حبیب آبادی است که پیش تر نیز در کارنامه ی کویتی پور ثبت شده بود.
از آنجا که ممکن است در آینده، تلفیق نوحه با موسیقی فراگیر شود، ضمن ابراز ارادت به مدّاح ارجمند، نکاتی قابل ذکر است:
1- برخی از مصیبت های ذکر شده در مقاتل، دارای احترام و منزلتی خاص است و عرضه ی آن به مخاطب با دقّت فراوان و سنجیدن فضای معنوی مجلس صورت می پذیرد. در کاست «غریبانه»، مرثیه ی «او می دوید و من می دویدم...» چنین ویژگی ای دارد و بسیاری از ذاکران، این شعر را فقط روز عاشورا و آن هم با احتیاط می خوانند. ای کاش در کاست «غریبانه» از این شعر، صرف نظر می شد.
2- خوانندگان موسیقی کلاسیک، بنا به تحصیل این علم و سال ها تجربه، ممکن است در این زمینه نیز زودتر به موفقیت نائل شوند و ذاکران محترم و با تجربه، بهتر است با پرهیز از میدان هایی که زمینه ی تخصصی آنها نیست، به سابقه ی خود لطمه وارد نکنند.
3- متن باید با موسیقی همخوانی داشته باشد؛ استفاده از ابزار و آلات خاص، نت های نامأنوس، در برخی جاها اجرای تند با ضرب باس بالا، موسیقی جاز و یا پاپ، بدون دقّت در اجرا، با متن بعضی اشعار، سازگار نیست. در کاست «غریبانه» نشانه ای از موسیقی بومی و مذهبی دیده نمی شود و گاه سبک نواختن و ضرب اشعار، مخالف شأن مجالس اهل بیت، سوگواری و حتّی آداب و سنن عزااران است.
4- برخی اشعار خوانده شده در «غریبانه»، صریح و با تعابیر مستقیم است. شایسته است در کارهایی از این دست، اشعار به گونه ای انتخاب شود که با پرهیز از مستقیم گویی و با بهره گیری از کنایه، تشبیه، استعاره و ... شأن و حرمت اهل بیت(ع) رعایت گردد.
5- جمع اشعار مذهبی، بویژه مدح و مصیبت اهل بیت (ع) با اینگونه موسیقی ها و پایه گذاری این سنّت به سبکی ناشیانه! زیبنده ی کسانی که در میان قشر مذهبی و هیإتی دارای احترام بوده و حنجره شان سالهای سال با نغمه های حسینی و اسماء نورانی اهل بیت شکل گرفته، نیست . امثال چنین نوارهایی و پخش آنها در مراسم مذهبی، چه بر سر هیأت ها و دسته های عزاداری و مراسم سینه زنی میآورد و چنانچه در تولید این گونه آثار، رعایت حدود نشده، مرز قداست و شأن اهل بیت شکسته شود، چه کسی جوابگو خواهد بود؟!
6- مجلس سوگواری اهل بیت، اشعار و نوحه ها و مراسم عزاداری، باید انسان را تربیت کرده و حیات دینی را برای جامعه به ارمغان آورد. ذکر اهل بیت، نوحه خوانی و مرثیه سرایی در حقیقت، احیای امر اهل بیت است؛ این قبیل نوارها و کاستهای موسیقی، که از آن بیشتر استفادهی تفنّنی می شود، چندنفر را متحوّل و منقلب می کند؟ و آیا در مقابل تهاجم فرنگی دشمن، کارایی از این دست می تواند خلا فرهنگی جامعه را پر کرده، نیاز جوانان به معارف و مفاهیم دینی را جوابگو باشد؟!
در پایان یادآوری می شود که یکی از صدها وظیفه ای که بر عهده ی متولیان فرهنگی جامعه است، تبیین و تدوین اصولی است که بتواند هنرمندان متعهد ما را در بیان و ترویج معارف والای دین و فرهنگ اهل بیت، به صورتی منطقیو مستدل یاری نماید.
جستجو در قاموس نور