×

راه های خطا;امام صادق علیه السلام و فرقه های جعلی اسلامی!


تعداد بازدید : 2377     تاریخ درج : 1390/08/08

36

در دوران امامت امام صادق (ع ) فرقه های زیادی به نام اسلام ، لیکن منحرف از خط امامت و ولایت ، پدید آمده و یا رشد کردند و هر کدام عده ای را به سوی خود جذب کردند. مهمترین و مشهورترین این فرقه ها عبارتنداز :

1 معتزله :فرقه معتزله در اوائل قرن هجری و در دوران امامت امام باقر(ع ) پدید آمد. مَعْبَد جُهَنِیّ، غیلان دمشقی و یونس اسواری نخستین کسانی بودند که نسبت افعالی انسان را به خداوند انکار کردند و گفتند: انسان در انجام افعال خود توانا و مستقل است و خداوند در افعال بندگانش هیچ نقشی ندارد.

امام صادق (ع ) برغم کشمکش ها و اختلافات فکری موجود موفق شد با تعلیمات و راهنماییهای لازم ، پیروان خود را از فرو افتادن در دام جریانات فکری حفظ کند. آن حضرت در گیرودار جدال فکری بین جبریها و قدریها با بیان جمله :

(لا جَبْرَ وَ لاتَفْویضَ وَلکِنْ اَمْرٌ بَیْنَ اَمْرَیْنِ)

نه جبر درست است و نه تفویض، بلکه امری است میان آن دو.

2 مرجئه : فرقه مرجئه پس از شهادت امیرمؤمنان علی(ع ) پدید آمد. این گروه در ابتدابا انگیزه ای سیاسی به وجود آمد و امویان در پدید آوردن آن نقش مؤ ثری داشتند.

آنان ایمان را تنها اعتقاد قلبی می دانستند و معتقد بودند با وجود ایمان ، هیچ گناهی به انسان زیان نمی رساند. کسی که در دل مؤ من به خدا باشد، هر چند با زبان اظهار کفر نماید یا در عملی بت بپرستد و یا طبق آیین یهود و نصارا رفتار کند، چون از دینا رود اهل بهشت خواهد بود

مرجئه با این اعتقاد سخیف ، افراد را در ارتکاب گناهان جری می ساختند و پشتیبان و یاور ستمگران بودند.

در مخالفت با این فرقه حدیثی از امام نقل می نماییم.از امام صادق (ع ) سؤ ال شد حقیقت ایمان چیست ؟ فرمود: (ایمان عبارت است از اعتقادی قلبی، اقرار زبانی و عمل به اعضا و جوارح)

علاوه براین رهنمودهای کلی ، در خصوص (مرجئه ) نیز بیانات صریحی دارند. عمربن معّمری می گوید: امام صادق (ع ) فرمود:

(خداوند، قدریّه را لعنت کند، خداوند حروریّه (خوارج ) را از رحمت خود دور گرداند. خداوند مرجئه را لعنت کند، خدا مرجئه را لعنت کند.)

روای پرسید: قدریه و خوارج را هر کدام یک بار لعنت کردید و لی مرجئه را دو بارفرمود:

(به خاطر اینکه اینان می پندارند کشندگان ما مؤ من هستند. بدین جهت لباس های آنان تا روز قیامت آغشته به خون ماست

3 کیسانیّه :مذهب شیعه ، تا پایان دوران امامت پیشوای سوّم انشعابی پیدا نکرد. پس از شهادت امام حسین (ع )، هر چند اکثریت شیعیان به امامت فرزندش امام سجاد(ع) قائل شدند ولی اقلّیتی ، معروف به (کسانیّه) قائل به امامت (محمدبن حنفیّه )، فرزند حضرت علی (ع )، شدند.

امام صادق (ع ) دربرابر این جریان منحرف موضع گرفت و با بیانات و سخنان روشنگرانه خود ضمن ابطال پندار آنان ، افراد گمراه شده را که زمینه اصلاح و بازگشت به حق در آنان وجود داشت ، هدایت کرد که سیّد حمیری از جمله ایشان بود.

4 غلات در آخر دوران امامت امیر مؤ منان (ع ) و در دوران جامعه اسلامی ، فرقه ای به نام (غلات ) شکل گرفت . این فرقه در اثر پیشگویی ها و معجزاتی که از آن حضرت می دیدند در دوستی خود نسبت به آن بزرگوار غلوّ کرده ، او را به مرتبه خدایی رسانده یا قائل به حلول روح خدایی در وی شدند.

در دوران امام باقر و امام صادق علیهم السّلام که شرایط برای آزادی نشر اندیشه های مختلف بیش ازپیش ‍ فراهم شده بود، فعّالیتهای این گروه نیز افزایش پیدا کرد. و کسانی همچون مغیرة بن سعید و ابوالخطاب به نشر این تفکر کفر آمیز پرداختند. تفکرغلات ، از سوی امامان معصوم بشدّت مورد نفی و انکار قرار گرفت و آن بزرگواران با صراحت ، بیزاری خود را از این فرقه گمراه اعلام کرده ، آنان را سزاوار غضب الهی دانستند.

امام صادق (ع) در باره آنان می فرماید: «گوش ، چشم ، پوست ، گوشت و خون ( خلاصه همه وجود) من از غلات بیزار است . خدا و پیامبرش نیز از ایشان بیزارند. آنان با آیین من و پدرانم رابطه ای ندارند.»

5 صوفیّه : در اوائل قرن دوّم هجری در درون جامعه اسلامی افرادی پیدا شدند که خود را زاهد و صوفی نامیدند.این گروه در راستای اعتقادات باطل و ضدّ اسلامی خود، در بهره گیری از نعمتهای الهی و مواهب طبیعی روش خاصی اتخاذ کردند و چنین وانمود می کردند که روش صحیح و راه دین همان است که ایشان می روند.

آنان مدعی بودند که بطور مطلق و در هر شرایطی باید از نعمت های دنیوی دوری جست . امام صادق در برابر این جریان انحرافی نیز موضعی گرفت و ضمن تأکید و توصیه بر تهذیب نفس و توجه به معنویات و دل نبستن به دنیا و مظاهر آن، رهبران این گروه را افرادی (فاسد العقیده ) و دشمن اهل بیت (ع ) قلمداد کرد. به نقل امام عسکری (ع) از امام صادق (ع) در باره ابوهاشم کوفی (بنیانگذار فرقه صوفیّه ) سؤ ال شد. آن حضرت فرمود: «او مردی فاسد العقیده بود. او کسی بود که مذهبی به نام تصوف اختراع کرد و آن را، راه فراری برای عقیده ناپاک خود قرار داد.»

منبع: کتاب زندگانی امام جعفر صادق علیه السلام

• پژوهشکده تحقیقات اسلامی سپاه

کلمات کلیدی
امام  |  امامت  |  امام صادق ( ع )  |  امام صادق  |  مرجئه  |  دوران امامت  |  دوران امامت امام صادق  | 
لینک کوتاه :