قُل کُلّ یعمل عَلی شاکِلَتِه فَرَبُّکم أعلَمُ َبَمن هُو أهدی سَبیلا.1
بگو هرکس براساس خلق و خوی خود عمل می کند. پروردگارتان کسانی را که راهشان نیکوتر است، بهتر می شناسد.
قرآن کریم در این آیه، عمل انسان را مبتنی برچیزی می داند که آن را شاکله می نامند. به عبارت دیگر، منشأ اعمال آدمی، شاکله اوست. با توجه به این نکته و مفهوم شخصیت در روان شناسی می توان به طور اجمال و بدون توجه به تعریف خاصی که از شخصیت ارایه شده است، شاکله را معادل مفهوم شخصیت در روان شناسی گرفت.
شاکله به معنای خلق و خوی آمده و به این دلیل به خلق وخوی، شاکله گفته می شود که انسان را مقید می کند و نمی گذارد در آن چه می خواهد، آزاد باشد، بلکه او را وادار می سازد تا به مقتضای اخلاق رفتار کند. در این آیات می توان یک پیام واحد را یافت.
در قرآن کریم، رفتار دو گروه مؤمنان و کافران به اقتضای شاکله ای که دارند، به دو گونه ی مختلف تفسیر شده است و در نتیجه، به دو شیوه ی گوناگون در مقابل آن واکنش نشان می دهد.
علامه طباطبایی در این باره چنین می فرماید: «گویی خدای تعالی بعد از آن که فرمود مؤمنین از کلام او شفا و رحمت استفاده نموده و ظالمین از آن محرومند و استفاده آن ها از قرآن باعث بیشتر شدن خسران آن ها می شود، کسی اعتراض کرده است که چرا خداوند میان بندگان خود فرق گذاشته است؟ اگر قرآن را برای هر دو گروه مایه رحمت و شفا قرار می داد، غرض رسالت بهتر حاصل می شد.
پس در آیه فوق به رسول گرامی خود دستور می دهد که پاسخ ایشان را بدهد و به ایشان می فرماید به آن فرد بگوید:«کل یعمل علی شاکلته»، به این مفهوم که ما تفاوت قائل نشده ایم. این خود مردمند که اعمالشان برطبق شاکله و فعالیت های موجودشان صادر می شود.
آن کس که دارای شاکله معتدل است، راه یافتنش به سوی کلمه ی حق و عمل صالح و برخورداری از دین قدری آسان تر است. آن کس که شاکله ی ظلم و سرکشی دارد، او هم می تواند به سوی کلمه ی حق و دین راه یابد، ولی برای او قدری دشوارتر است. در نتیجه، از شنیدن دعوت دین حق جز خسران عایدش نمی شود».
خدایی که پروردگار شما و دانا به ضمیرها و مدبّر امر شماست، بهتر می داند که چه کسی شاکله ی معتدل دارد و آسان تر در راه حق می افتد و به بهره مند شدن از نعمت دین نزدیک تر است. آن پیغمبری که خدای علیم به او خبر داده و او را واقف ساخته است، می داند که مؤمنان راه یابنده ترند. در نتیجه، شفا و رحمت هم مختص آن هاست و از قرآن برای ظالمان چیزی جز بیش تر شدن خسران نمی ماند مگر آن که از ظلم دست بردارند و از قرآن بهره مند شوند.
1. اسراء، 84.
what is shakleh?
say everyone act base on his manner. God knows well whose Path is better.
In that verse Quran knows shaklen some thing base on the action of human. on the other word, the foundation of human action is his shakleh. by the atlention to this Point, the meaning of charactor in Psy cology and not Paying atlention to the sPecific definition of charactor, shakleh can consider as a synonym of charactor in Psycology.
shakleh means manner and behavior so the manner that bound human and not allow him to bo whatever he wanrs and make him to follow the order of manner called shaklei. you can find a unique messege in that verse, there interPretation are twokinds of in Quran about two kinds of believers based on their shakleh.
as a resvlt there are two kinds of reaction.
Allameh- tabatabaee said about this matler:
indeed when God said that believer have Profit from remedy and comPasionate and avoid unbeliever to use them and if they use the remedy it makes them disadvantages.
some one Protested why God make the deffrence between their creatures? if God gives both grouP remedy and comPasionate the messeye comes true better. than now.
so God orbered the messenger to resPond them and ordered him to say: every one malle his action base on his natvre. lt means we donشt Pose any diffrence that is PeoPle who make. their shakleh base on their behaveor.
those who have the temPerate shakleh can find the way through God and good manner easily.
and those who have the bad shakleh can find the way through God rather difficalt.
so they take nothing but disadvantages from the messege God who knows your inside and he is wise, knows better who hos the temPerate shakleh so can find the way easily and gain Profit from being near God.
muhammad who is the Godشs a best messenger knows that believer will find the way so remedy and comPasionate are sPecialy theirs.
and there is Jvst disacranfages for unbeliever unless they quit from their be leif
translated by
Hamed Hossien khani
جستجو در قاموس نور