شکرِ عملی، مهم است
شکر، فقط گفتن «الهی شکر» و سجده شکر کردن نیست. شکر نعمت این است که انسان نعمت را بشناسد. بداند که این نعمت را خدا به او داده و استفاده از آن نعمت و رفتار با آن نعمت را (آن گونه) که خدا می پسندد، انجام دهد. این معنای شکر نعمت است. اگر چنانچه «شکراً لِله» بگویید اما دلتان با مفاهیمی که گفتم آشنا نباشد، این شکر نیست...
ازدواج هم یک نعمت خدادادی است. خدای متعال این همسرِ خوب را برای شما فراهم کرده است، پس باید به شایستگی، شکر این نعمت را به جا آورید.
اسرار زندگی را محکم نگه دارید
زن و شوهر باید راز هم را حفظ کنند، زن نباید راز شوهرش را پیش کسی بازگو کند. مرد هم مثلاً نرود پیش رفقایش در باشگاه یا مثلاً فلان مهمانی و... راز همسرش را بازگو کند. حواستان جمع باشد، اسرار هم را محکم نگاه دارید تا زندگی ان شاءالله شیرین و مستحکم شود.
غمخوار هم باشید
کمک واقعی این است که دو نفر غم ها را از دل هم برطرف کنند. هر کسی در دوره زندگی اش، گرفتاری و مشکل و غمی پیدا می کند و ممکن است دچار ابهام و تردید بشود. آن دیگری در چنین موقعیتی، باید به کمک همسرش بشتابد و به او کمک کند. غم را از دل او بردارد. او را راهنمایی کند و اشتباه و خطای او را برطرف نماید.
ساده زیستی و میانه روی
زندگی را ساده بردارید، البته ما خیلی هم اهل زهد و تقوا نیستیم. خیال نکنید. آن سادگی که ما می گوییم، آن سادگی زُهّاد و عبّاد و این ها نیست. سادگی به نسبت این کارهایی است که مردمِ امروز می کنند و الا نه، سادگی ما را اگر چنان چه آن مردان خدا بیایند نگاه کنند شاید هزار تا ایراد هم به آن چه که ما سادگی می دانیم بگیرند.
زندگی تان را بر پایه اسراف قرار ندهید، زندگی را ساده قرار دهید. زندگی را آن طوری که خدای متعال می پسندد قرار دهید و از طیبات الهی بهره مند شوید بر حسب اعتدال و عدالت. هم اعتدال و میانه روی و هم عدالت. یعنی ملاحظه انصاف را بکنید، ببینید دیگران چطوری اند. خیلی بین خودتان و دیگران فاصله درست نکنید.
یکی از موجبات سعادت خانواده ها و اشخاص، این است که تقیدات زاید و تجملات زیادی و پرداختن بیش از اندازه لازم به امور مادی، از زندگی ها دور شود. لااقل بخش اصلیِ زندگی محسوب نشود؛ یک چیز حاشیه ای، یک کنار باشد. زندگی را از اول باید ساده برداشت و محیط زندگی را باید محیط قابل تحملی کرد.
ساده زندگی کردن منافاتی با رفاه هم ندارد. آسایش هم که اصلاً در سایه ساده زندگی کردن است.
مسابقه بدون برنده
اسیر تجملات و تشریفات و چشم و هم چشمی ها نشوید. خودتان را در دام مسابقه مادی در امر زندگی نیندازید. هیچ کس در این مسابقه، خوشبخت و کامیاب نمی شود. این ظواهرِ زرق و برق دارِ زندگی شخصی، این ها هیچ کدام انسان را نه خوشبخت می کند، نه دلشاد و راضی می کند.
اصلاً انسان هرچه گیرش می آید، باز چیز بیشتری را می خواهد. در حسرت یک چیز بهتری است. در شرع مقدس هست: العفاف و الکفاف؛ به همان زندگی که بشود گذراند و انسان محتاج کسی نباشد و در عسرت نباشد. این جور پیش ببرید.
زندگی تشریفاتی، زندگی تجملاتی، زندگی اشراف منشی، زندگی پرخرج و زندگی مصرفی، انسان ها را بدبخت می کند. این خوب نیست. زندگی باید با کفاف و راحت بگذرد نه پُر خرج و مُسرفانه. این دو تا را بعضی ها چرا با هم اشتباه می کنند؟ با کفاف یعنی محتاج کسی نباشند و بتوانند زندگی شان را اداره کنند، بدون احتیاج به هیچ کس. دلخوشی هم باید داشته باشند و الا زندگی با درآمدِ زیاد و مخارج زیاد و تشریفات که خوب نیست. این ها اصلاً راحتی نمی آورد، دلخوشی نمی آورد.
اول زندگی را ساده بردارید، هرچه می توانید در این جهت سعی کنید. البته، اعتقاد نداریم که افراد بایستی بر عیال خودشان، بر نزدیکان خودشان سخت گیری های تنگ نظرانه بکنند. این عقیده را نداریم، اما عقیده داریم که همه از روی عقیده و ایمان و عشق و دل خودشان به یک حدی قانع باشند.
زندگی را ساده بگیرید، خودتان را اسیر تشریفات نکنید. اگر از اول وارد مسابقه تشریفات شدید، دیگر رها شدن از آن سخت است. حالا هم جمهوری اسلامی است. اگر کسی بخواهد ساده زندگی کند می تواند. یک روزی بود که نمی شد، سخت بود. اگرچه بعضی به دست خودشان (زندگی را) مشکل می کنند. در لباسشان، در مسکنشان، در تجملاتشان، همه را بر خودشان سخت می کنند.
قناعت برای همه مفید است
به شما عرض می کنم: ما شما را دعوت نمی کنیم به زُهد سلمان و ابوذر. بین امثال من و شما، با سلمان و ابوذر، فاصله خیلی زیاد است. ما هرگز ـ نه من و نه شما ـ طاقت آن چیزها را و آن علوّ و عروج و آن والایی را نداریم که بخواهیم خودمان را به آن چیزها برسانیم. یا مثلاً فرض کنید که آرزوی آن را حتّی در دلمان بیاوریم. اما من این را عرض می کنم که اگر بین ما و آن ها، زندگی ما و زندگی آن ها، هزار درجه فاصله است، می شود این هزار درجه را، ده درجه، بیست درجه، صد درجه کم کرد. خودمان را به زندگی آن ها نزدیک کنیم.
قناعت کنید، از قناعت خجالت نکشید. بعضی ها خیال می کنند که قناعت مال آدم های تهی دست و فقیر است و اگر آدم (وضع مالی خوبی) داشت، دیگر لازم نیست قناعت کند. نه، قناعت یعنی در حد لازم، در حد کفایت، انسان توقف کند.
توقعات مادیِ زیاد و بالا، موجب تنگی معیشت و موجب ناراحتی خود انسان می شود. اگر انسان توقع خودش را از زندگی توقع کمی قرار دهد، این مایه سعادت خواهد بود. نه فقط برای آخرت انسان خوب است. که برای دنیای انسان هم خوب است.
سعی تان را بگذارید بر زندگی ساده و به دور از اشرافی گری، بر زندگی ای که منطبق باشد بر زندگی متوسط مردم. نمی گویم پایین ترین مردم؛ (می گویم) متوسط مردم. نگاه نکنید به مسابقه مادی گری. مسابقه هست. چنان که در راه بهشت خدا مسابقه هست، در راه بهشت خیالی دنیا هم مسابقه هست. برای تجملاتش، برای مقام و قدرتش، برای اسم درآوردن و معروف شدنش، مسابقه هست. این مسابقه، مسابقه ناسالمی است... هر کدام که بخواهید به این مسابقه وارد شوید آن دیگری مانع شود و به عنوان یک ناصح، عمل کند.
در همه مراحل بایستی میانه روی و قناعت و گرایش به روش متواضعانه و فقیرانه را فراموش نکرد که این نظر اسلام است.
از مراسم عروسی آغاز کنید
در همه امور زندگی تان سادگی را رعایت کنید. اولش هم از همین مراسم ازدواج است، از این جا شروع می شود. اگر ساده برگزار کردید، قدم بعدی اش هم می شود ساده و الا شما که رفتید آن مجلس کذاییِ مثل اعیان و اشراف های زمان طاغوت را درست کردید، بعد دیگر نمی توانید بروید توی خانه کوچکی مثلاً با وسایل مختصری زندگی کنید. این جور نمی شود دیگر. چون خراب شده و از دست رفته است. از اول، زندگی را پایه اش را بر اساس سادگی و ساده زیستی بگذارید تا زندگی بر خودتان، بر کسانتان و بر مردم جامعه ان شاءالله آسان شود.
حالِ پدر و مادر را رعایت کنید
متأسفانه این پرداختن به تشریفاتِ ازدواج و مهریه های گران و جهیزیه های سنگین و مجالس آن چنانی خیلی اخلاق ها را فاسد کرده است. شما دخترها و پسرها که عروس و داماد می شوید، پیشقدم شوید. بگویید ما این جوری نمی خواهیم، به این زیادی نمی خواهیم. وقتی جامعه مشکل دارد وقتی در جامعه فقیر هست باید انسان ملاحظه کند.
ما به دخترها و پسرها سفارش می کنیم اصرار نکنید. زیاده نخواهید. پدر و مادرها را زیر فشار قرار ندهید تا در رودربایستی بمانند... این چیزها را بریزید دور. اصل، یک حادثه انسانی است. آن چیست؟ زناشویی، انسانی ترین کارهای دنیاست. این را مادی و پولی نکنید، آلوده اش نکنید.
اگر دختر و پسر اهل قناعت و ساده زیستی باشند، بزرگ ترها هم مجبور می شوند از آن ها تبعیت کنند.
حجاب و عفاف
اسلام که راجع به حجاب حرف می زند، آیات قرآن که راجع به حجاب حرف می زند، راجع به حدود زن و مرد با یکدیگر دستور دارد، این به خاطر خود مردم است، به خاطر همین خانواده هاست. همین دخترهای جوان که شوهرشان را می خواهند از دست ندهند، این پسرهای جوان که زن محبوبشان را می خواهند از دست ندهند، این بدون حجاب و بدون رعایت نمی شود، آیاتِ قرآن این طور حکمت آمیز و عمیق است.
این محرم و نامحرم ها، این حجاب و حفظ زن، این «قُل لِلْمؤمنین یَغُضُّوا مِن أبصارِهم وَ یَحفَظُوا فُرُوجَهُم... وَ قُلْ لِلْمُؤمِناتِ یَغضُضنَ مِن أبصارِهِنَّ وَ یَحفَظنَ فُروجَهُنَّ»1، چشم هایتان را به هر منظره ای باز نکنید، به هر چیزی نگاه نکنید تا به هر طرفی کشانده نشوید. این برای چیست؟ این برای این است که این زن و شوهر به هم مهربان و وفادار بمانند. آن مردی و آن زنی که در جوامع فاسد دنیا به هر جا رسیدند، به هر گذرگاهی که رفتند، هر طور دلشان خواست سوء استفاده کردند و اختلاط پیدا شد، دیگر برای آن ها محیط خانوادگی چه قدر اهمیت پیدا خواهد کرد؟ هیچ. اسمش را هم گذاشته اند آزادی که اگر این آزادی باشد، بزرگ ترین بلیه های بشر محسوب می شود. آن مردی که هر طور دلش بخواهد به هر طرف متمایل باشد به طرف زن ها، عنانی ندارد، حفاظی ندارد و آن زنی که با حیا و عفاف و حجاب انسانی آراسته نیست، حفاظی ندارد، چنین زن و مردی برای زن خودشان، برای شوهر خودشان احترامی و اهمیتی قائل نیستند. در اسلام، زن و مرد در مقابل هم مسئول هستند و به هم علاقه مندند. به هم محتاج و وابسته اند. یک سلسله عظیم و طولانی که از احکام ناشی می شود از چیست؟ از این که می خواهند خانواده محکم بماند و این زن و شوهر به هم خیانت نکنند و با هم باشند.
پی نوشت:
1ـ نور/ 30.
سوتیتر:
شکر، فقط گفتن «الهی شکر» و سجده شکر کردن نیست. شکر نعمت این است که انسان نعمت را بشناسد. بداند که این نعمت را خدا به او داده و استفاده از آن نعمت و رفتار با آن نعمت را (آن گونه) که خدا می پسندد، انجام دهد.
زندگی تان را بر پایه اسراف قرار ندهید، زندگی را ساده قرار دهید. زندگی را آن طوری که خدای متعال می پسندد قرار دهید و از طیبات الهی بهره مند شوید بر حسب اعتدال و عدالت. هم اعتدال و میانه روی و هم عدالت.
اسیر تجملات و تشریفات و چشم و هم چشمی ها نشوید. خودتان را در دام مسابقه مادی در امر زندگی نیندازید. هیچ کس در این مسابقه، خوشبخت و کامیاب نمی شود. این ظواهرِ زرق و برق دارِ زندگی شخصی، این ها هیچ کدام انسان را نه خوشبخت می کند، نه دلشاد و راضی می کند.
توقعات مادیِ زیاد و بالا، موجب تنگی معیشت و موجب ناراحتی خود انسان می شود. اگر انسان توقع خودش را از زندگی توقع کمی قرار دهد، این مایه سعادت خواهد بود. نه فقط برای آخرت انسان خوب است. که برای دنیای انسان هم خوب است.
در همه امور زندگی تان سادگی را رعایت کنید. اولش هم از همین مراسم ازدواج است، از این جا شروع می شود. اگر ساده برگزار کردید، قدم بعدی اش هم می شود ساده و الا شما که رفتید آن مجلس کذاییِ مثل اعیان و اشراف های زمان طاغوت را درست کردید، بعد دیگر نمی توانید بروید توی خانه کوچکی مثلاً با وسایل مختصری زندگی کنید.
متأسفانه این پرداختن به تشریفاتِ ازدواج و مهریه های گران و جهیزیه های سنگین و مجالس آن چنانی خیلی اخلاق ها را فاسد کرده است. شما دخترها و پسرها که عروس و داماد می شوید، پیشقدم شوید.
همین دخترهای جوان که شوهرشان را می خواهند از دست ندهند، این پسرهای جوان که زن محبوبشان را می خواهند از دست ندهند، این بدون حجاب و بدون رعایت نمی شود.
جستجو در قاموس نور