بسیاری از کتاب ها و گفتارها کهنه می شوند و فراموش می گردند، اما آن سخن که از زلال حقیقت بجوشد و از دل برخیزد، بر دل ها جاودانه خواهد ماند.
سخنان ارزشمند امام حسین علیه السلام، وحی گونه، جاودانه و همیشه نورانی است.
در این مجال پنج سخن از سخنان ارزشمند امام حسین علیه السلام را که حاوی پندهای اخلاقی است مطرح می کنیم. مبلغان ارجمند می توانند هریک از این سخنان را موضوع یک سخنرانی قرار داده و به توضیح و تفسیر آن بپردازند.
1- بیدار کردن غافلان
قال الامام الحسین علیه السلام:
«وجد لوح تحت حائط مدینة من المدائن مکتوب فیه: انا الله لا اله الا انا، و محمد نبیی، عجبت لمن ایقن بالموت کیف یفرح؟ و عجبت لمن ایقن بالقدر کیف یحزن؟ و عجبت لمن اختبر الدنیا کیف یطمئن الیها؟ و عجبت لمن ایقن بالحساب کیف یذنب (110) ; تخته ای زیر دیوار یکی از شهرها یافته شد که در آن نوشته شده بود: من خدا هستم که خدائی درس هایی از امام حسین علیه السلام
جز من نیست و محمد صلی الله علیه و آله پیامبر من است، در شگفتم از کسی که به مرگ یقین دارد پس چگونه شادمانی می کند؟ در شگفتم از کسی که یقین به قضا و قدر دارد پس چگونه اندوهناک می شود؟
در شگفتم از کسی که دنیا را آزموده است پس چگونه به دنیا اطمینان پیدا می کند؟ و در شگفتم از کسی که یقین به حساب روز قیامت دارد پس چگونه گناه می کند؟»
2- ارزش های اخلاقی پسندیده
قال الامام الحسین علیه السلام:
«العلم لقاح المعرفة، و طول التجارب زیادة فی العقل، والشرف التقوی، و القنوع راحة الابدان، و من احبک نهاک، و من ابغضک اغراک (111) ; علم ریشه شناخت و آگاهی است، و تداوم تجربه ها عامل فراوانی عقل است، و شرافت و بزرگواری در تقوای الهی است، و قناعت عامل آسایش تن هاست، و کسی که تو را دوست دارد [از زشتی ها] تو را باز می دارد، و کسی که دشمن تو است، تو را مغرور می سازد.»
3- عوامل بهره مندی
قال الامام الحسین علیه السلام:
«خمس من لم تکن فیه لم یکن فیه کثیر مستمتع: العقل، والدین، والادب، والحیاء، و حسن الخلق (112) ; پنج چیز است که هرکس [این پنج چیز] در او نباشد، بهره مندی فراوانی در او نیست: عقل و دین و ادب و حیاء و اخلاق خوش.»
4- تعریف مؤمن
قال الامام الحسین علیه السلام:
«ان المؤمن اتخذ الله عصمته، و قوله مرآته، فمرة ینظر فی نعت المؤمنین، و تارة ینظر فی وصف المتجبرین، فهو منه فی لطائف، و من نفسه فی تعارف، و من فطنته فی یقین، و من قدسه علی تمکین (113) ; همانا مؤمن خدا را [موجب] مصونیت خود قرار داده، و سخن خدا را آینه خود قرار داده است، زمانی در صفات مؤمنان نظر می کند، و زمانی در صفات زورگویان می نگرد و از این گونه توجه، نکته های زیبا می آموزد و نفس خویش را می شناسد، و به زیرکی نفس خود یقین دارد، و بر طهارت نفس خود قدرت دارد.»
5- ارزش کار فکری، عقیدتی برای شیعیان
امام حسین علیه السلام، از کسی پرسید:
«ایهما احب الیک: رجل یروم قتل مسکین قد ضعف، تنقذه من یده؟ او ناصب یرید اضلال مسکین مؤمن من ضعفاء شیعتنا تفتح علیه ما یمتنع المسکین به منه و یفحمه و یکسره بحجج الله تعالی؟ ; کدامیک از این دو کار نزد تو محبوب تر است: مردی می خواهد بیچاره ناتوانی را بکشد، تو او را از دستش نجات می دهی، یا فردی ناصبی می خواهد مؤمن درمانده ضعیفی از شیعیان ما را به گمراهی بکشاند، تو راهی را بر او می گشایی که این مسکین با آن [راه] از او (ناصبی) دوری کرده و او را با براهین الهی خاموش کرده و شکست دهد؟»
سپس خود حضرت فرمودند: آری، اگر این فرد را از دست آن دشمن ناصبی نجات دهی ارزشمندتر است که خدای بزرگ می فرماید: «و من احیاها فکانما احیا الناس جمیعا (114) » ; «ای و من احیاها و ارشدهامن کفر الی ایمان فکانما احیاالناس جمیعا من قبل ان یقتلهم بسیوف الحدید; یعنی و هرکه آن [نفس] را زنده نماید و از کفر به ایمان ارشاد کند، گویی همه مردم را از کشتار با شمشیرهای آهنین زنده نگهداشته است.»
و در ادامه همین مطلب فرمود:
«فضل کافل یتیم ال محمد - المنقطع عن موالیه، الناشب فی رتبة الجهل، یخرجه من جهله، و یوضح له ما اشتبه علیه - علی فضل کافل یتیم یطعمه و یسقیه، کفضل الشمس علی السهاء; برتری کسی که یتیم خاندان محمد صلی الله علیه و آله را - که از رهبران خود جدا شده و در جهل و نادانی سقوط کرده است - از نظر فکری اداره می کند و او را از نادانی می رهاند، و آنچه را که برای او مشتبه شده برایش توضیح می دهد بر کسی که به یتیمی غذا و آشامیدنی می خوراند، همانند برتری خورشید نسبت به [ستاره کم رنگ] سهاء است. (115) »
پی نوشت ها:
جستجو در قاموس نور