بزرگان علم اخلاق همچون فیض کاشانی در «المحجة البیضاء» و محقق نراقی در «معراج السعادة» و مرحوم شبر در کتاب «الاخلاق» شکم پرستی و شهوت جنسی را به صورت مستقل، مورد بحث قرار داده اند. در واقع از روایات اسلامی و اشاراتی که درآیات قرآن مجید است، پیروی نموده و برای این دو بخش اهمیت ویژه ای قایل شده اند.
مرحوم فیض کاشانی در کتاب «المحجة البیضاء» می گوید: «بزرگترین عوامل هلاکت انسان، شهوت شکم است، همان بود که آدم و حوا را از بهشتی که دار القرار بود به دنیا که دارنیاز و افتقار است فرستاد... ، در حقیقت شکم سرچشمه شهوات و منشا دردها و آفات است، زیرا حتی شهوت جنسی نیز پیرو آن است و به دنبال این دو، شهوت در جمع آوری مال و مقام است که وسیله ای برای سفره های رنگین تر و زنان بیشتر محسوب می شود و به دنبال آنها، تنازع در دسترسی به مال و مقام و کشمکش ها به وجود می آید و آفت ریا و خودنمایی و تفاخرو تکاثر و خود برتر بینی از آن متولد می گردد، سپس این امور عاملی برای حسد، کینه، عداوت و دشمنی می شود و دارنده آن را به ارتکاب انواع ظلم ها و منکرات و فحشاء می کشاند... ، حال که چنین است، لازم است به شرح آفات آن پرداخته شود و طرق مبارزه با آن روشن گردد
از این خطرناکتر آن است که انسان های شکم پرست و شهوت پرست، دین و ایمان خود را در راه آن از دست داده اند. در ذیل آیه: و آمنوا بما انزلت مصدقا لما معکم ولا تکونوا اول کافر به و لا تشتروا بآیاتی ثمنا قلیلا و ایای فاتقون
در روایات اسلامی نیز بحث گسترده ای درباره خطرهای این دو نوع از شهوت دیده می شود که در ادامه به برخی موارد اشاره می شود:
1- رسول خدا صلی الله علیه و اله می فرمایند: «ثلاث اخافهن بعدی علی امتی الضلالة بعد المعرفة و مضلات الفتن و شهوة البطن و الفرج، سه چیز است که از آنها بر امتم بعد از خودم می ترسم، گمراهی بعد از آگاهی و آزمایشهای گمراه کننده و شهوت شکم و شهوت جنسی. »
منظور از گمراهی بعد از آگاهی، این است که انسان بر اثر وسوسه های منحرفان وایجاد شبهات گوناگون، راه راستی را که شناخته، رها کند و در راه انحراف در آید که این موضوع در هر زمان- مخصوصا در زمان ما- وجود داشته و دارد.
منظور از «مضلات فتن» امتحاناتی است که خداوند برای بندگانش پیش می آورد که گاهی انسان ها به خاطر پیروی هوای نفس از عهده آن بر نمی آیند، و منظور از «شهوت بطن و فرج» شکم پرستی و افراط در شهوت جنسی است.
مفهوم حدیث نشان می دهد، خطری که از ناحیه این سه امر، مردم را تهدید می کند، بسیار جدی است.
2- پیامبر اکرم صلی الله علیه و اله در جای دیگر می فرمایند: «اکثر ما تلج به امتی النار الا جوفان البطن و الفرج، بیشترین چیزی که سبب دوزخی شدن امت من می شود، دو چیز میان تهی است، شکم و فرج»
3- امام باقر علیه السلام نیز در این رابطه می فرمایند: «اذا شبع البطن طغی، هنگامی که شکم سیر شود، طغیان می کند. »
4- آن حضرت در جای دیگر می فرمایند: «ما من شی ء ابغض الی الله عز و جل من بطن مملوء، هیچ چیزی نزد خداوند، منفورتر از شکم پر (و بیش از اندازه خوردن) نیست. »
5- امیر مؤمنان علی علیه السلام می فرمایند: «لا یفسد التقوی الا بغلبة الشهوة، تقوا وپرهیزکاری را چیزی جز غلبه شهوت از بین نمی برد. »
6- حدیث دیگری از همان حضرت علیه السلام نقل شده است: «لا تجتمع الحکمة والشهوة، دانش و حکمت با شهوت پرستی جمع نمی شود»
7- همان حضرت علیه السلام در جای دیگر فرموده اند: «ما رفع امرءا کهمته و لا وضعه
کشهوته، هیچ چیز مانند همت، انسان را بالا نمی برد و هیچ چیز مانند شهوت، انسان رابر زمین نمی زند. »
جستجو در قاموس نور