کتاب  /  تاریخ اسلام  /  سرزمین اسلام (شناخت اجمالی کشورها و نواحی مسلمان نشین جهان)  /  فصل سوم; مسلمانان قاره آسیا  /  مسلمانان قاره آسیا

ج - آسیای جنوب شرقی

تعداد بازدید : 158     تاریخ درج : 1388/10/06    

ج - آسیای جنوب شرقی

آسیای جنوب شرقی منطقه ای است سرسبز و آباد با منابع غنی زیرزمینی ، محصولات جنگلی فراوان و تولیدات کشاورزی - که جنبه حیاتی دارند . تنگه ها ، آبراهه ها و دسترسی به منابع آبهای آزاد ، به این منطقه زرخیز موقع بسیار مناسبی داده و اهمیت سوق الجیشی و استراتژیکی آن را افزون نموده است .

این خصوصیات ویژه طبیعی و اقتصادی و نقش سیاسی این منطقه موجب آن شده که استعمارگران غربی ، متجاوزان چینی و امپریالیسم تازه به دوران رسیده ژاپن کوشیده اند به نحوی این سرزمین را تحت سلطه خود درآورند تا بتوانند با

[224]

غارت منابع آن سفره چربی برای خود تدارک ببینند . هنگام ترک مناطق مذکور نیز با تعیین مرزهای اجباری و غیر واقعی و همچنین تحریکات سیاسی ، کشورهای آسیای جنوب شرقی را به جان هم انداخته تا از طریق استعمار جدید ( نئوکلونیالیسم ) بتوانند منافع خود راحفظ کنند . به عنوان مثال شبه جزیره هندوچین که 5/1 برابر ایران وسعت دارد ، هفت واحد سیاسی را در بر می گیرد که هر کدام با واحدهای سیاسی همجوار خود درگیریهای خونین و نبردهای سنگینی داشته اند که توسعه اجتماعی ، اقتصادی و فرهنگی آنان را به تعویق انداخته است . این منازعات چیزی جز میراث شوم استعمار نبوده و هنگامی که به تاریخ نفوذ استعماری در کشورهای این منطقه دقیق شویم سرنخهایی از ماید استعماری به چشم می خورد .

استکبار جهانی در سیاست کلی تقویت حضور همه جانبه در نقاط استراتژیک و جهت استقرار پایگاههای سیاسی نظامی پس از این که خود در نواحی استراتژیکی چون آسیای جنوب شرقی پدید آورد و هر کدام از کشورها را بر علیه دیگری تحریک نمود ، برای تقویت بنیه سیاسی ، اقتصادی خود ، آنان را وادار نمود که برای وحدت خود ( در ظاهر ) و در باطن برای حفظ منافع استکبار ، پیمانهای نظامی سیاسی و اقتصادی بوجود آورند . در این راستا امریکا در سال 1967م پیمان به اصطلاح اقتصادی آ . سه . آن(10)یا انجمن ملل جنوب شرقی آسیا را بدون حضور مستقیم خود پدید آورد تا از حساسیت چین بدان بکاهد . این اتحادیه با حضور 5 کشور : مالزی ، سنگاپور ، فلیپین ، تایلند و اندونزی در بانکوک ( در سال 1967م ) موجودیت خود را اعلام نمود . در اولین اعلامیه این اتحادیه به موارد زیر تاکید شده بود : شتاب در رشد اقتصادی کشورهای عضو ، پیشرفت اجتماعی و توسعه فرهنگی از طریق احترام به روح برابری و مشارکت در همکاری به منظور ایجاد جامعه ای صلح طلب از ملتهای آسیای جنوب شرقی ، استقرار صلح و ثبات در منطقه از طریق احترام به عدالت و نظامات قانونی ، اما در

[226]

عمل جز تامین منافع استکبار جهانی و در راس آن آمریکا ، فعالیت عمده دیگری نداشته است .

پیمان دفاعی جمعی آسیای جنوب شرقی ( سیتو ) (11)در سال 1954م توسط استرالیا ، امریکا ، فرانسه ، انگلستان ، زلاندنو ، پاکستان ، فیلیپین و تایلند به امضاء رسید که مقر آن بانکوک بود و در سال 1965م پاکستان از آن خارج شد و با سرنگونی رژیم ویتنام جنوبی در سال 1975م این سازمان در عمل کارآیی خود را از دست داد و منحل شد . در وضع فعلی دول غربی از منابع اقتصادی و آبراههای استراتژیک این منطقه که دو اقیانوس هند و آرام را بهم متصل می کند نیز بهره برداری می نمایند و پایگاه های نظامی امریکا در اغلب جزایر این منطقه اسقرار دارد .

تا زمانی که پای استعمار به کشورهای این منطقه گشوده نشده بود ، ساکنین آن به زبان مشترک اسلامی مالی که با خط عربی نوشته می شد ، سخن می گفتند و قدرت مسلمین در اسیای جنوب شرقی در ناحیه ای به طول 700 کیلومتر از ناحیه آراکان ( در غرب میانمار فعلی ) در غرب تا تاحیه پاپوا در شرق و در امتداد خط استوا ، ادامه داشت . کشورهای آچه(12)( سوماترای فعلی ) مالایا ، پاتانی ، بورنئو ، جاوه ، سلبس ، مولوکاس ، میندانانو ، لوزن و جزایر متعدد دیگر به صورت مستقل و تحت قوانیت اسلامی اداره می شدند . در 26 مارس 1873م ارتش هلند به سرزمین اسلامی آچه ( سوماترا ) حمله بود ولی در آوریل همان سال شکست سختی را متوجه خود نمود ولی بعد از مدتی با غلبه بر جاوه به استعمار سرزمین اندونزی پرداخت . (13)

گرایش مردم آسیای جنوب شرقی به اسلام تحت اجبار و حتی فتوحات نظامی نبوده و بلکه غالبا از قدرت جاذبه ای نشات گرفته است که مسلمانان در برخورد با مردم این سرزمین از خود بروز می داده اند « روژه دو پاسکیه » می نویسد :

[227]

« در کشوری چون اندونزی که در حال حاضر از لحاظ تعداد مسلمانان نخستین ملت مسلمان عالم است ، حضور اسلام هرگز جنبه نظامی نداشته است بلکه بازرگانان مسالمت جوی عرب بوده اند که بدانجا رفته و اسلام را عرضه داشته اند . اسلام در میان اقوام بالی نیز گسترش یافت و در پایان قرن چهاردهم میلادی تا فیلیپین دامن کشیده وخصوصا در جزایر جنوبی آن پیشروی کرده است هنگامی که اسپانیائی ها به این مجمع الجزایر رسیدند ، کوشیدند تا همانطور که در اسپانیا و مغرب با اسلام مبارزه کرده بودند در اینجا هم نبرد کنند . » (14)

اسلام در جنوب شرقی آسیا توسط مسلمانان عرب ، ایرانی و هندی گسترش یافت . بازرگانانی که بین خاور دور و خاور میانه به نقل و انتقال اجناس می پرداختند ، در جزایر جنوب شرقی آسیا توقفی نموده و رفته رفته درآن ساکن شده و با زنان بومی ازدواج نموده اند که این برنامه در اسلام آوردن مردم آن نواحی تاثیر داشته است . اهل تصوف و عرفان نیز از مبلغان دیگر در این نواحی بوده اند . با سقوط بغداد به دست مغولان عده ای از فقها به جزایر آسیای جنوب شرقی آمده و به نشر و تبلیغ اسلام پرداختند .

کشورهای آسیای جنوب شرقی با 500000/4 کیلومتر مربع وسعت در حدود 410 میلیون سکنه دارند . پروسعتترین و پرجمعیت ترین آنها اندونزی و کم وسعتترین آن سنگاپور است اما کم جمعیت ترین آن برونئی می باشد . بالاترین تراکم سکنه را سنگاپور بخود اختصاص داده که در هر کیلومتر مربع آن متجاوز از 4600 نفر زندگی می کنند . بیش از نیمی از سکنه آسیای جنوب شرقی مسلمان هستند که حدود 200 میلیون نفر آن در سه کشور اسلامی اندونزی ، مالزی و برونئی می باشند و بقیه بصورت اقلیت های مسلمان در 7 کشور دیگر این ناحیه سکونت دارند .

11 - South east Asia . trraty organization ( SEATO)12 - آچه منطقه ای از کشور اندونزی است و مورخین از میراثهای غنی و قدرتمند اسلام و سابقه تاریخی و حضور دیرباز این مکتب در آچه خبر می دهند ، اسلام وارد مالزی شد . 13 - مجله پیام انقلاب شماره های 200 و 201 . 14 - اسلام و بحران عصر ما - روژه دوپاسکیه ترجمه و تحریر دکتر حسن حبیبی . 15 - ferdinand Magellan
×
لینک کوتاه :