هر چند ملت ایران آنچه در توان داشت در جریان انقلاب اسلامی به نمایش گذاشته و انقلاب را همراهی کرد، لکن باید توجه کرد که هر حرکتی نیاز به محرک دارد، مردمی توان قیام و حرکت خواهند داشت که دارای ریشه های فرهنگی غنی باشند؛ همانگونه که فرد بی ریشه و بی فرهنگ به هر رنگی در می آید، جامعه بی فرهنگ نیز به هر رنگی در آمده و قدرت خلاقیت و انقلاب نخواهد داشت.
از سویی دیگر، برای سازماندهی ملت (تشکیل امت) و ایجاد وحدت در میان قومیتهای گوناگون و اقشار مختلف المنافع نیاز به یک نقطه اشتراک و نظام ارزشی است که همه بر آن توافق کرده باشند، تنها عاملی که می توانست از عهده این رسالت بزرگ برآید همان مکتب اسلام بود که 2/98 درصد از مردم به آن رأی دادند.
اسلام موتور حرکت انقلاب بوده و مایه های لازم را برای وحدت همه اقشار ملت داشته است . اسلام بود که وحدت لازم را برای انقلاب بوجود آورد و قطرات پراکنده را به سیل خروشان تبدیل کرد. اسلام بود که برای مردم انگیزه و هدف بوجود آورد و مردم به منظور انجام تکلیف شرعی در مبارزات شرکت کرده و کشته شدن را شهادت می دانستند.
اسلام بود که به رهبری انقلاب نفوذ کلمه بخشید و مردم رهبرشان را نایب امام زمان دانسته و فرامین او را اوامر امام زمان (عج) و حکم خدا تلقی کرده و آن را واجب الاطاعة می شمردند نفوذ معنوی اسلام بود که سربازان به دستور مرجع و رهبرشان از پادگانها فرار کردند و کارگران بویژه در صنعت نفت به اعتصاب برخاستند (1).
علاوه بر این، مراکز آگاهی بخش مانند مساجد و حسینیه ها از اسلام و فرهنگ آن سرچشمه می گرفتند چنانچه ایام و ماههایی که موجب خیزش مردم، تجمع آنان و روشنگری شان می شدند ارتباط مستقیم با فرهنگ اسلامی داشتند مانند: محرمها، صفرها، رمضانها، مراسم هفتم، چهلم و سالگرد شهدا، وفیات ائمه اطهار علیهم السلام، چنانچه جرقه انقلاب در سالروز شهادت امام صادق علیه السلام در دوم فروردین 1342 در پایگاه علوم آن امام با شهادت گروهی از شاگردان مکتب او به وجود آمد. سخنرانی امام در عصر عاشورا و دستگیری ایشان و قیام 15 خرداد 1342 به عنوان اعتراض به این دستگیری موجب شعله ور شدن جرقه های بوجود آمده شده بود. حاصل آنکه، این اسلام بود که توانست انقلاب را آغاز کرده و به رشد برساند و موفق کند و تا به امروز ادامه دهد. پیداست هر گاه این موتور حرکت خاموش گردد و یا در آن خدشه وارد شود انقلاب نیز از حرکت باز خواهد ایستاد.
این است که دشمنان قسم خورده امروزه تحت عناوین مختلف در صدد تضعیف بنیانهای دینی مردم و انقلاب هستند و برخی از متجددان بی ریشه نیز آتش بیار معرکه هستند. خانم تاچر (نخست وزیر سابق انگلیس) بیان داشت:
«ما غربیها در دهه 1980 از وسایل نظامی و ابزار جنگی شوروی و اقمارش نمی ترسیم زیرا ما هم مسلح به سلاح نظامی هستیم لکن از حضور فرهنگ اسلامی انقلاب اسلامی ایران می ترسیم» (2).
همچنین داینل پایپس (3) رئیس انستیتو پژوهشهای سیاست خارجی آمریکا، در سال 1368 در ضمن سمیناری در ترکیه می گوید :
«آمریکا نخواهد توانست با مسلمانها سازش کند... ما تا ده سال پیش حساسیت خاصی نسبت به اسلام نداشتیم اما امروز این طور نیست... امروز مسلمانان به ایران نظر دارند و از آن الگو برداری می کنند... اگر این تجربه موفق شود جسارت مسلمانان کشورهای دیگر بیشتر خواهد شد و این برای ما قابل تحمل نیست» (4).
پی نوشتها:
1 برخلاف نظر تحلیل گران سیاسی اجتماعی که رهبری امام را از نوع رهبری کاریزماتیک دانسته اظهار می کردند مردم به دلیل علایق و احساسات عاطفی (و نه بر اساس تفکرات منطقی) از رهبرشان حمایت کرده، گوش به فرمان او هستند.
2 مجله پیام انقلاب، شماره 26، ص .10
«~ 3 Daniel pipes ~»
4 دانش اجتماعی، دهقان، حمید و همکاران، عقیدتی سیاسی سپاه، 1376، چاپ اول، ص .90
جستجو در قاموس نور